طراحی مدل خط‌مشی‌گذاری توسعه صنعت کتاب الکترونیک در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مدیریت دولتی دانشگاه تهران

2 استادیار مدیریت بازرگانی دانشگاه تهران

3 دانشیار مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبایی

4 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه پردیس البرز دانشگاه تهران

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدل خط­مشی‌گذاری توسعه صنعت کتاب الکترونیک است. در این پژوهش، از روش کیفی مبتنی بر نظریه زمینه‌ای استفاده شده است. جامعه آماری صاحب‌نظران حوزه کتاب الکترونیک شامل سیاستگذاران فرهنگی، متخصصان و مدیران صنعت کتاب الکترونیک و حوزه‌های مرتبط با آن می­باشد که با نمونه‌گیری به روش نظری از آنان مصاحبه به عمل آمده­ است. از مصاحبه دوازدهم، تکرار در داده‌ها تشخیص داده شد ولی به منظور اطمینان بیشتر با شانزده نفر مصاحبه انجام شد. از طریق کدگذاری باز، بیش از ۵۰۸ مفهوم شناسایی گشت که در نهایت ۶۹ مفهوم اشباع شده ساخته شد و در کدگذاری محوری در ۱۹ مقوله فرعی طبقه‌بندی گشتند. در مرحله کدگذاری گزینشی، «نظام مدیریت محتوا» به عنوان مقوله محوری انتخاب شد. «آگاه‌سازی و ترویج کتابخوانی الکترونیک»، «اصلاح، شفاف‌سازی، اجرا و نظارت بر قوانین»، «مشارکت مردمی» و «استفاده از فناوری برای توسعه» نیز به عنوان راهبردها تعیین و در نهایت مدل خط­مشی‌گذاری توسعه کتاب الکترونیک در ایران طراحی گشت.

کلیدواژه‌ها


1- آذرمی، ملیحه (۱۳۹۲). بررسی و اولویت­بندی عوامل شکلی مؤثر در تولید کتاب الکترونیک در ایران، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام رضا علیه السلام.
2- آذرنگ، عبدالحسین (۱۳۹۶). آشنایی با ویراستاری و نشر، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها، چاپ دوم.
3- آذری جهرمی، محمودجواد (۱۳۹۵). سخنرانی معاون وزیر ارتباطات وقت در دومین کنگره بین‌المللی سلامت همراه، شیراز.
4- احمدی، عزت اله؛ عدلی پور، صمد؛ سپهری، آسیه؛ حسنعلی‌زاده، محمد (1392). رابطه مصرف رسانه­ای با اعتماد اجتماعی در بین جوانان شهر تبریز، فصلنامه پژوهش‌های ارتباطی، شماره 76 : 87 تا 112.
5- استراوس، انسلم. ال و جولیت کوربین (۱۳۹۲). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینه‌ای، مترجم: ابراهیم افشار، نشر نی، تهران.
6- انصاری موحد، صدیقه و هنرمندساری، محمدجواد (1393)، راهبردهای قیمت­گذاری کتاب الکترونیک، فصلنامه کتاب مهر، شماره 15: 60-81.
7- باشگاه خبرنگاران جوان (۱۳۹۶). کد خبر: ۵۷۳۲۱۸۱.
8- بعیدی مفردنیا، علی؛ منوریان، عباس؛ رهبر، فرهاد و علی اصغر پورعزت (۱۳۹۷). طراحی مدل نوین خط‌مشی­گذاری نظارت بر تجارت فرامرزی با استفاده از نظریه زمینه‌ای، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره هشتم، شماره ۱، صص ۲۳-۵۶.
9- تاوز، روث (۱۳۹۵). درآمدی پیشرفته بر اقتصاد فرهنگی، مترجم احتشام رشیدی و انسیه ابری، تهران، تیسا، نسخه الکترونیک.
10- چی، یانگ‌سوک (۱۳۹۳). تکامل نشر: چالش‌ها و فرصت‌ها در عصر دیجیتال، م: فهیمه محمدسمسار، کتاب مهر،     شماره ۱۵، صص ۳۰ - ۴۵.
11- حسنقلی‌پور، طهمورث؛ اشکان الهیاری و مجتبی براری (مترجمان)، (۱۳۹۱). روش و طرح تحقیق کیفی «انتخاب از میان پنج رویکرد تحقیق کیفی»، جان دبلیو کرسول، تهران، انتشارات نگاه دانش.
12- حق شناس، مریم (۱۳۹۳). نقش رسانه‌های جمعی در گسترش صنعت نشر الکترونیکی، کتاب مهر، شماره ۱۳،        صص ۶ - ۲۱.
13- خواجه نوری، بیژن؛ کاوه، مهدی (1392).  مطالعه رابطه بین مصرف رسانه­ای و احساس امنیت اجتماعی، فصلنامه پژوهش­های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، شماره 2: 57 تا 78.
14- خمینی، روح الله (1364). صحیفه نور. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
15- رمضانی، ایمان و سجاد امامی‌پور (۱۳۹۲). آمریکایی‌ها، کتابخوان‌های الکترونیکی و تبلت‌های آن‌ها، کتاب مهر،       شماره ۱۰، صص ۹۲- ۱۱۷.
16- روشندل اربطانی، طاهر و عبدالرضا امیری (‍۱۳۹۰). بررسی الگوی مصرف رسانه‌ای دانش­آموزان و تأثیرپذیری آن‌ها از رسانه‌ها با هدف برنامه­ریزی‌های آموزشی پلیس، مطالعات امنیت اجتماعی، شماره ۲۵، صص ۸۳-۱۰۶.
17- سعیدی، سمیه (۱۳۹۲). تحلیل عوامل مؤثر بر موفقیت بازاریابی وب در فروش کتب الکترونیک، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام رضا علیه السلام.
18- صالحی، سید عباس (۱۳۹۷). سخنان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع خبرنگاران، کد خبر در باشگاه خبرنگاران جوان: ۶۷۳۹۰۲۱.
19- صالحی امیری، سیدرضا (۱۳۹۴)، مبانی سیاستگذاری و برنامه­ریزی فرهنگی، تهران، نشر ققنوس، نسخه الکترونیک.
20- عاملی، سعیدرضا (۱۳۹۵). سخنرانی رئیس مرکز ملی فضای مجازی وقت در افتتاحیه همایش سواد رسانه‌ای و مسئولیت اجتماعی. تهران.
21- غفاری، رحمان (1395)، طراحی مدل خط‌مشی­گذاری حکومت‌های اسلامی مبتنی بر تصویرپردازی از آینده موعود.  رساله دکتری، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، 1395.
22- فاضلی، نعمت الله (1394). تلگرامی شدن فرهنگ در ایران امروز. مصاحبه با روزنامه اعتماد. 3 خرداد 1394.
23- فهیمی‌فر، سپیده و محمدرضا وصفی (۱۳۹۵). نشر کتاب الکترونیکی در ایران، تهران، خانه کتاب، چاپ اول.
24- کار، نیکلاس (۱۳۹۳). کم عمق‌ها، اینترنت با مغز ما چه می‌کند؟، مترجم: امیر سپهرام، تهران، انتشارات مازیار،         نسخه الکترونیک.
25- کاوسی، اسماعیل و زهره حسین زادگان (۱۳۹۰). حفظ هویت ایرانی–اسلامی در فرایند جهانی شدن، مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دوره ۲، شماره ۳، صص: ۳۷-۶۲.
26- کونگ، لوسی (۱۳۸۹)، مدیریت راهبردی در رسانه از نظریه تا اجرا، مترجمان: علی اکبر فرهنگی، علیرضا قراگوزلو و مریم خطیب­زاده، تهران، انتشارات دانژه، چاپ اول.
27- گرانمایه‌پور، علی (1393). بررسی تطیبقی مصرف رسانه­ای و بیگانگی فرهنگی‌-اجتماعی در میان دانشجویان دانشکده روانشناسی وعلوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، فصلنامه فرهنگ ارتباطات، شماره 13: 179- 226.
28- لستر، ج.؛ استوارت، ج. (1381). فرایند خط‌مشی­گـذاری عمـومی رویکـرد تکـاملی. ترجمـه طبـری، م .؛ میکلایی، ت.؛ خورشیدی، س.، تهران: نشر ساوالان.
29- مرکز پژوهشی آرا (۱۳۹۶). آینده رسانه‌های نوین و اثرات فرهنگی آن؛ بخش اول: کتاب الکترونیک.                      گزارش راهبردی، تهران.
30- مزینانی، علی (1373)، کتاب­های الکترونیک و کتابخانه­های آینده، ترجمه مقاله فیلیپ بارکر، تحقیقات اطلاع­رسانی و کتابخانه‌های عمومی، شماره 14 و 15: 87-99.
31- منوریان، عباس؛ ایوبی اردکان، محمد؛ ایروانی، محمدجواد و محمدرضا زندی منش (۱۳۹۲). طراحی مدل خط‌مشی­گذاری به منظور بهبود محیط کسب و کار جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظریه زمینه‌ای، مدیریت دولتی، دوره ۵، شماره ۲، صص ۱۲۵-۱۴۲.
32- منوریان، عباس؛ موحدی، مسعود و ماشالله حسین زاده (١٣٩١). تبیین‌ خط‌مشی­گذاری توسعه صادرات بنگاه­های کوچک و متوسط با استفاده از راهبرد نظریه­پردازی داده بنیاد، فصلنامه مدیریت دولتی‌، دوره ۴، شماره ۱۱، صص ۱۲۳-۱۴۴.
33- منوریان، عباس؛ عباسی، طیبه؛ سلیمانی، غلامرضا و علی آقا محسنی فشمی (۱۳۹۶). طراحی و تبیین مدل خط‌مشی­گذاری توسعه خوشه‌های کسب و کار در ایران، سیاستگذاری عمومی، دوره ۳، شماره ۴، صص: ۹-۲۸.
34- مور، لارا؛ هاوس، گرامی و فهیمه محمد سمسار (۱۳۹۳). دانش کتاب الکترونیکی: تجربه استفاده دانشجویان مقطع کارشناسی از کتاب الکترونیکی برای پروژه‌های درسی، کتاب مهر، شماره ۱۱ و ۱۲: صص ۶۸ - ۱۱۵.
35- وحدتی، مهرداد (۱۳۸۸). صنایع فرهنگی. تهران، انتشارات نگاه معاصر، چاپ دوم.
 
36- Benghozi, Pierre-Jean and Salvador, Elisa (2014), How and Where the R&D Takes Place in Creative Industries? Digital Investment Strategies of the Book Publishing Sector, XXIVth International Conference on Strategic Management.
37- Bhatt, atul (2018), A Modern Law Library Action: The Future of Digital Books in Indian Law Schools, International Journal of Allied Practice, Research and Review.
38- Brown, Bob (2016). The Readies, Google Books, archived from the original on 2016-11-29.
39- Bulik, Beth Snyder (2017). How Will the Internet of Things Impact Publishers?, in www.pubexec.com.
40- Creswell, J. W., & Miller, D. L. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into practice, 39(3), 124-130.
41- Ericsson consumerLab, TV and Media, 2016 report.
42- Fojtik, Rostislav (2015). Ebooks and mobile devices in education. Social and Behavioral              Sciences 182, 742 – 745.
43- Gardiner, Eileen and Ronald G. Musto (2010). The Electronic Book. In Suarez, Michael Felix, and H. R. Woudhuysen. The Oxford Companion to the Book. Oxford: Oxford University Press, 2010, p. 164.
44- Hsiao, Kuo-Lun; Chen, Chia-Chen (2017).  Value-based adoption of e-book subscription services: The roles of environmental concerns and reading habits. Telematics and Informatics 34, 434–448.
45- Kendall, J. (1999). Axial‌ Coding‌ and‌ the Grounded Theory Controversy. Western Journal of Nursing Research, 21(6): 743-757.
46- Lina, Chioub and Huangb (2015), The Challenges Facing E-book Publishing Industry in Taiwan, Procedia Computer Science 17 (2013) 282 – 289.
47- Mangematin, Vincent; Sapsed, Jonathan and Schüßler, Elke (2014). Disassembly and reassembly: An introduction to the Special Issue on digital technology and creative industries. Technological Forecasting & Social Change 83 (2014) 1–9.
48- Newzoo report, 2017.
49- Oxford Dictionaries, 2018.
50- Rao, Tripathi and Kumar (2016). Cost of Print and Digital Books: A Comparative Study, The Journal of Academic Librarianship, Volume 42, Issue 4, Pages 445-452.
51- Ruth, Dsouza (2018). A guide to Internet of Things in Publishing, in suyati.com.
52- Van Dam, Andries; Rice, David E (1970), Computers and Publishing: Writing, Editing and Printing, Advances in Computers (10), Academic Press, pp. 145–74.
53- Van den berg, Patriciavan (2007). Body dissatisfaction and body comparison with media images in males and females, Body Image, Volume 4, Issue 3, Pages 257-268.
54- Vassiliou, Magda and Jenifer Rowley (2008). Progressing the fefinition of ebook. Library Hi tech 26 (3): 355-368.
55- Wischenbart (2015). The global ebook report.