نعمت یا نقمت گاز طبیعی در ایران: بررسی آینده‌پژوهانه صادرات گاز طبیعی تا 2050

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو کارشناسی ارشد مهندسی سیستم های انرژی دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

2 دانشیار مهندسی سیستم های انرژی دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

چکیده

 هدف پژوهش حاضر، طراحی سناریوهایی در باب صادرات گاز طبیعی کشور تا سال 2050 با استفاده از نظر نخبگان و روش مورد استفاده در پژوهش، ترکیب روش دلفی و روش تحلیل اثرات متقابل می­باشد. کشورهای هدف علاقمند هستند که مبدأ تأمین گاز طبیعی خود را به منابع ثابت و ویژه محدود نکنند؛ بنابراین از دیرباز توجه ویژه ­ای به ایران داشته ­اند. از این رو مطالعه وضعیت آینده صادرات گاز طبیعی ایران حائز اهمیت است. سه عامل جدا افتادگی ایران از سیستم تجارت و مالی جهان، نفوذ سیاسی کشورهای قدرتمند در کشور هدف و وضعیت منابع گاز طبیعی، تولید و توسعه آن­ها در کشورهای هدف به عنوان عوامل مؤثر کلیدی بدست آمده و بر اساس روندهای­ آینده این سه عامل، چهار سناریوی سازگار صادرات گاز طبیعی شناسایی گردیدند. در نهایت پس از تشریح هرکدام از این سناریوها، توصیه ­های سیاستی­ برای رسیدن به یک وضعیت مناسب در صادرات گاز طبیعی ایران مطرح شده است.

کلیدواژه‌ها


  1. Pishgahifard, Zahra; Bahador Gholami; Hossein Khaledi; Nik Sarasht, Mehdi. (2014). "Natural gas; Iran's opportunities & challenges from a geopolitical perspective." Geography & environmental planning. 25 (2) [in Persian].
  2. Hajiani, Ebrahim; Qasa, Mahmoud (2013). "Future & scenario writing; classification of methods & classification of scenarios." Socio-Cultural journal of Strategy, 2 (8): pp. 62-33 [in Persian].
  3. Zinati, Abolfazl. (2020). "Feasibility of block chain policy in the oil & gas industry." M.A thesis, Faculty of Energy Engineering, Sharif University of Technology [in Persian].
  4. Ghasemi, Hamid & Et al. (2020). "Research Reference." &isheh-ye Ara Publications [in Persian].
  5. Keshavarztork, Mohsen; Moghimi, Seyyed Mohammad; Aboui Ardakan, Mohammad; Eyvazi, Mohammad Rahim. (2017). "Presenting a corporate foresight framework based on scenario writing in order to improve innovation management (case study: air & space industries)." Defense future studies, 2 (5): pp. 57-82 [in Persian].
  6. E&ON report of 2009 [in Persian].
  7. Iran Statistics Center. Statistical data & information, commerce & business, statistical tables, export & import of natural gas. Available online at: https://www.amar.org.ir/Portals/0/PropertyAgent/461/Files/6863/1401z120311396.xls [in Persian].
  8. Manteghi, Mohsen. (2011). "The future study; the necessity of the future of cultural & scientific studies." Islam & management studies, 1 (1): pp. 51-68 [in Persian].
  9. Maleki, Abbas. (2013). "Future study & energy", Scientific Publishing Institute of Sharif University of Technology [in Persian].
  10. Nobakht, Mohammad Bagher; Qadimi Dizaj, Khalil. (2008). "Energy free zone in Iran, feasibility & effects." Tehran: Research Vice-Chancellor of Islamic Azad University, Science Promotion Office [in Persian]. Abbaszadeh, Payam; Abbas Maleki; Mohammad Alipour; Yaser Kanani Maman. (2013). "Iran’s Oil Development Scenarios by 2025." Energy Policy. 56: pp. 612-622.
  11. Amer, Muhammad; Tugrul Daim; Antonie Jetter. (2013). "A Review of Scenario Planning." Futures. 46: 23-44.
  12. BP Statistical Review of World Energy, 2012-2020.
  13. Fathi, Mohammad Reza; MohammadHasan Maleki; Seyed Mohammad Sobhani; Can Deniz Koksal. (2020). "Future Study of Operations Research Based on Scenario Planning & Soft Systems Methodology." Foresight. 22(2): pp. 223-249.
  14. Ghanbari, Abolfazl; Musa Vaezi; Zahra Amjadi. (2018). "An Analysis of the Energy Consumption Status in the Framework of Future Study Case Study: Tabriz City." Journal of Futures Studies Management. 29(114): pp. 53-73.
  15. http://www.irna.ir/news/84254929/
  16. https://www.ilna.news/fa/tiny/news-1025331
  17. https://www.enerdata.net