بررسی تأثیرسیاست تقویت حقوق مالکیت فکری بر چرخش نخبگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت تکنوژی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشیار مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبائی

3 استادیار مدیریت صنعتی دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

چرخش نخبگان به معنی مهاجرت دوسویه و جریان نخبگان در میان کشورها، از ابعاد جهانی‌سازی است که برای آن مزایای زیادی برشمرده­اند. از سویی دیگر  مهاجرت غیرمتوازن نخبگان از کشورها باعث کاهش شدید نیروی انسانی به عنوان عامل اصلی توسعه در کشور فرستنده می­شود. این پژوهش به تعیین سطح مؤثر حقوق مالکیت فکری بر افزایش شاخص چرخش نخبگان با استفاده از تحلیل همبستگی و روش توکی می­پردازد. داده­‌های این پژوهش از وضعیت مهاجرتی مخترعین  98 کشور در سال 2012 با توجه به محل اقامت­شان بدست آمده است. یافته­‌های پژوهش مشخص نمود: اولاً گرچه رابطه معکوس معناداری بین سطح حقوق مالکیت فکری با چرخش نخبگان وجود دارد ولی ضریب همبستگی آن­ها کم است،ثانیاً فقط در صورت افزایش شاخص حقوق مالکیت فکری به سطحی  بیش از مقدار هفت از ده،  اثر معناداری در شاخص چرخش نخبگان ایجاد می­شود. در ادامه مقایسه سطح حقوق مالکیت فکری ایران در سال 2019 (4/4) با نتایج بدست­‌آمده نشان داد که ارتقای سطح چرخش نخبگان با استفاده از سیاست تقویت حقوق مالکیت فکری نیازمندآموزش، قانونگذاری،  تنظیم مقررات و صرف هزینه کلان است.

کلیدواژه‌ها


1-      فراستخواه مقصود. 1396، «مهاجرت: عامل توسعه سیاسی-اجتماعی»، روزنامه اعتماد
2-      سایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، سامانه همکاری با متخصصان و کارآفرینان ایرانی خارج از کشور، آخرین دسترسی 25 مرداد 1399، https://connect.isti.ir/
3-      ستاری، سورنا، سایت معاونت علمی و فناوری، 1397،  http://isti.ir
4-      شاه­آبادی،ابولفضل، سپهردوست، حمید، جامعه­بزرگی،آمنه، 1391، "تأثیر حمایت از حقوق مالکیت فکری در کشورهای منتخب درحال­توسعه و توسعه­یافته"، مجله سیاست علم و فناوری، سال پنجم، شماره 1، صص 87-97
5-      شعبان الهی، نادیا کلانتری، عادل آذر، محمدحسن زاده، (زمستان 1394)، "رابطه میان زیرساخت­های رایج نوآوری،  ظرفیت جذب و عملکرد نوآورانه درسطح ملی، فصلنامه علمی پژوهشی مدیریت نوآوری"، سال چهارم، شماره 4،  صص 1-30
6-      طیبی سید کمیل، عماد زاده، مصطفی، رستمی حصوری، هاجر، (بهار1390)، "اثر فرار مغزها بر رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه"، فصلنامه علمی  پژوهشی پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، شماره2، صص71-94
7-      گزارش وضعیت شاخص مالکیت ایران در سال 2019، (آبان 1398) اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، معاونت بررسی­های اقتصادی، صص 12
8-      Agrawal, A., Kapur, D., & McHale, J. (2011). Brain drain or brain bank? The impact of skilledemigration on poor-country innovation. Journal of Urban Economy, 69, 43–55.
9-      Agunias, D., & Newland, K. (2012). Developing a road map for engaging diasporas in development: A handbook for policymakers and practitioners in home and host countries. Geneva and Washington DC: IOM and Migration Policy Institute.
10-   Bettin, G., Bianchi, P., Nicolli, F., Ramaciotti, L., & Rizzo, U. (2019). Migration, ethnic concentration and firm entry: evidence from Italian regions. Regional Studies, 53(1), 55-66.
11-   Bosetti, V., Cattaneo, C., & Verdolini, E. (2015). Migration of skilled workers and innovation: A European Perspective. Journal of International Economics, 96(2), 311-322.
12-   Boyle, M., & Kitchin, R. (2014). Diaspora-centered development: current practice, critical commentaries, and research priorities. In Global Diasporas and Development: Socio-economic, cultural, and policy perspectives (pp. 17-37). New Delhi: Springer.
13-   Breschi, S., Lissoni, F., & Miguelez, E. (2017, Jan). Foreign-origin inventors in the USA: testing for diaspora and brain gain effects. Journal of Economic Geography, 1-30. doi:10.1093/jeg/lbw044
14-   Carletto, C., Larrison, J., & Özden, C. (2015). Informing Migration Policies: A Data Primer. In R. Lucas, International Handbook on Migration and Economic Development (pp. 9–42). Cheltenham: Edward Elgar.
15-   Caviggiol, F., Jensen, P., & Scellato, G. (May 2020). Highly skilled migrants and technological diversification in the US and Europe. Technological Forecasting and Social Change, 154, 119951. doi:10.1016/j.techfore.2020.119951
16-   Cooper, A. C., & Yin, X. (2005). Entrepreneurial networks. In M. A. Hitt, & R. D. Ireland (Eds.), The Blackwell encyclopedia of management entrepreneurship (pp. 98–100.). Oxford: Blackwell Publishing.
17-   Czaika, M., & Parsons, C. (2016). High Skilled Migration in Times of Global Economic Crisis. United Kingdom: International Migration Institute Working Paper 126.
18-   Czaika, M., & Parsons, C. (2017). The Gravity of High-Skilled Migration Policies. Demography, 54, 603–630. doi:doi.org/10.1007/s13524-017-0559-1
19-   D’Ambrosio, A., Montresor, S., Davide Parrilli, M., & Quatraro, F. (2019). Migration, communities on the move and international innovation networks: an empirical analysis of Spanish regions. Regional Studies, 53(1), 6-16. doi:10.1080/00343404.20
20-   Desjardins, J. (2019). Skilled Worker Migration. Cologny-Geneva: World Economic Forum. Retrieved from https://www.weforum.org/agenda/2019/03/which-countries-are-set-to-attract-the-highest-skilled-workers-from-abroad
21-   Di Lorenzo, F. (2012). International Property Rights Index Report 2013. Wachangton D.C.: Property Right Alliance. Retrieved from www.propertyrightsalliance.org
22-   Docquier, F., & Rapoport, H. (2012). Globalization, Brain Drain, and Development. Journal of Economic Literature, 50(3), 681-730.
23-   Dustmann, C., Itzhak, F., & Weiss, Y. (2011). Return migration, human capital accumulation and the brain drain. Journal of Development Economics, 95, 58-67.
24-   Fassio, C., Montobbio, F., & Venturini, A. (2019). Skilled migration and innovation in European industries. Research Policy, 48(3), 706-718.
25-   Filatotchev, I., Liu, X., Lu, J., & Wright, M. (2011). Knowledge spillovers through human mobility across national borders: evidence from Zhongguancun Science Park in China. Research Policy, 40, 453–462.
26-   Foley, C. F., & Kerr, W. (2012). Ethnic Innovation and U.S. Multinational Firm Activity, National Bureau of Economic Research Working Paper 17336. Boston MA: Harvard Business School and NBER.
27-   Gagliardi, L. (2015). Does skilled migration foster innovative performance? Evidence from B ritish local areas. Regional Science, 94(4), 773-794.
28-   Giannetti, M., Liao, G., & Yu, X. (2015). The Brain Gain of Corporate Boards: Evidence from China. Journal of Finance, 70, 1629-1682.
29-   Ginarte, J. C., & Park, W. G. (1997). Determinants of patent rights: A cross-national study. Research policy, 26, 283-301.
30-   Hornung, E. (2014). Immigration and the Diffusion of Technology: The Huguenot Diaspora in Prussia. American Economic Review, 104(1), 84-122.
31-   Hua, K. (2011). Brain drain and reverse brain drain: individual decision making & implications for economic growth. Dissertation. Colorado State University (Spring 2011).
32-   Kang, B. (2016). What best transfers knowledge? Capital, goods, and labor in East Asia. Economics Letters, 69-71. doi:10.1016/j.econlet.2015.12.004
33-   Kanwar, S., & Evenson, R. (2003). Does Intellectual Property Protection Spur Technological Change. Oxford Economic Papers, 55, 235-264.
34-   Kerr, S., Kerr, W., Özden, Ç., & Parsons, C. (2018). High-Skilled Migration and Agglomeration, Annual Review of Economics. US: Harvard University.
35-   Kone, Z. L., & Özden, Ç. (2017). KNOMAD WORKING PAPER 19, Brain Drain, Gain, and Circulation,. Washington, DC. : KNOMAD.
36-   Levy-Carciente, S., & Montanari,, L. (2018). International Property RIghts Index. Property right alliance. Retrieved from https://s3.amazonaws.com/ipri2018/IPRI2018_FullReport2.pdf
37-   Meyer, Jean-Baptiste; Charum, Jorge; Bernal, Dora;. (1997). Turning Brain Drain into Brain Gain: The Colombian Experience of the Diaspora Option, Science, Technology and Society. SAGE Journals, 2(2), 285-315.
38-   Miguelez, E., & Fink, C. (2014). Measuring the International Mobility of Inventors 2013, Working Paper No.8 WIPO Economics & Statistics Series. Geneva: World Intellectual Property Organization.
39-   Naghavi, A., & Strozzi, C. (2015). Intellectual property rights, diasporas, and domestic innovation. Journal of International Economics, 96, 150-161.
40-   Ó Huallacháin, B., & Lee, D. (2011). Technological specialization and variety in urban invention. Regional Studies, 45(1), 67–88.
41-   Özden, Ç., Parsons, C., Schiff, M., & Walmsley, T. (2011). Where on Earth is Everybody? The Evolution of Global Bilateral Migration 1960–2000. World Bank Economic Review, 25(1), 12–56.
42-   Pavitt, K. (1998). The social shaping of the national science base. Research Policy, 27(8), 793-805.
43-   Saxenian, A. (2006). The New Argonauts: Regional Advantage in a Global Economy. Cambridge, MA: Harvard University Press.
44-   Topkaya, O. (2015). Emigration of Innovative Workforce in the Light of Patent Data. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 195, 42 – 51.
45-   UNCTAD. (2016). Science, Technology & Innovation Policy Review, Islamic Republic of Iran. New york and Geneva: United Nation.
46-   United Nations. (updated December 2015). Trends in international migrant stock: migrants by destination and origin. Geneva: International Migrant Stock. Retrieved from www.un.org/en/development/desa/population/migration/data/estimates2/estimates15.shtml
47-   Upadhyaya, S. (2013). Country grouping in UNIDO statistics, Working paper 1. Vienna: UNIDO.
48-   Van Zeebroeck, N., & Van Pottelsberghe de la Potterie, B. (2011). Filing Strategiesand Patent Value. Economics of Innovation and New Technology, 20, 539-561.
49-   Wadhwa, V., Saxenian, A., Freeman, R., Gereff, G., & Salkever, A. (2009). America‘s Loss is the World‘s Gain: America‘s New Immigrant Entrepreneurs, Part VI. Kansas City: Ewing Marion Kauffman Foundation. Retrieved from http://www.kauffman.org/uploadedfiles/americas_loss.pdf
50-   WorldBank. (2018). MOVING FOR PROSPERITY, GLOBAL MIGRATION AND LABOR MARKETS. Washangton DC: World Bank.
51-   Xue. (2012). Why does overseas Chinese talent intend to return? A case study on the determinants of return-intentions of Chinese talent in Japan, The International Centre for the study East Asian Development. working paper series, 8.