واکاوی ساز و کارهای دانشیِ بهبود کیفیت خط‌‌مشی‌های عمومی در ایران: پژوهش ترکیبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد مدیریت دولتی دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه تربیت مدرس

3 دانشیار مدیریت بازرگانی دانشگاه خلیج فارس بوشهر

چکیده

بهبود کیفیت خط‌‌مشی‌های عمومی از جمله دغدغه‌ها و چالش‌های فراروی حوزه‌های مختلف عمومی همه نظام‌های سیاسی است. این کیفیت، در خلاء بهبود پیدا نمی‌کند، بلکه مستلزم داشتن راهکارها و ساز و کارهای مختلفی می‌باشد. هدف این پژوهش واکاوی و شناسایی ساز و کارهای دانشیِ بهبود کیفیت خط‌‌مشی‌های عمومی در ایران است. پژوهش در دو مرحله انجام شده است: در مرحله نخست (کیفی) ساز و کارها، احصاء شده و در مرحله دوم ضمن رتبه‌بندی اهمیت ساز و کار‌ها، فرضیه‌های توصیفی در مورد ساز و کارها در معرض آزمون قرار داده شد. نتایج نشان می‌دهد که ساز و کارهای دانشی برای بهبود خط‌‌مشی‌های عمومی به ترتیب اهمیت عبارتند از:کاربردی‌سازی دانش خط‌‌مشی‌گذاری عمومی در نظام خط‌‌مشی‌گذاری عمومی کشور، اشاعه دانش خط‌‌مشی‌گذاری عمومی در کشور و شکل‌دهی مبانی فلسفی و نظری بومی خط‌‌مشی‌گذاران عمومی.

کلیدواژه‌ها


الف) فارسی
1-     ابراهیمی، سید عباس؛ دانایی‌فرد، حسن؛ آذر، عادل؛ فروزنده، دهکردی. (1393)، طراحی مدل خط‌‌مشی‌گذاری مبتنی بر شواهد در نظام سلامت ایران (پژوهشی کیفی)، پژوهش‌های مدیریت عمومی، سال هفتم، ش 24، ص 5-24.
2-       احمدی، هانیه. (1390)، فهم دلایل عدم انسجام (ناهمسویی) خط‌‌مشی‌های عمومی در ایران: روش دلفی، (کارشناسی ارشد)، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
3-       استراوس، آنسلم و جولیت کوربین. (1385)، اصول روش پژوهش کیفی، نظریه مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها، ترجمه بیوک محمدی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
4-       بزرگی، میترا. (1389)، تجزیه‌ و تحلیل خط‌‌مشی عمومی در سازمان، قابل دسترس در سایت علمی پژوهشی http://www. shahrashub. com/db/t3policy. htm.
5-       دانایی‌فرد، حسن؛ حسینی، سید یعقوب؛ فانی، علی اصغر. (1392)، ظرفیت خط‌‌مشی‌گذاری عمومی: کلید توسعه‌یافتگی ملی، تهران، صفار.
6-       دانایی‌فرد، حسن. (1391)، ردای خدمت یا خلعت قدرت؟ چالش‌های فراروی فرآیند سیاستگذاری ملی، ماهنامه فرهنگی تحلیلی سوره اندیشه، ش 8، ص 60-61.
7-       دانایی‌فرد، حسن. (1386)، هم‌سازی شیوه‌های کمی و کیفی در پژوهش‌های سازمانی: تأملی بر استراتژی پژوهش ترکیبی، فصلنامه حوزه و دانشگاه (روش‌شناسی علوم انسانی)، ش 13(53)، ص 63-35.
8-       دانایی‌فرد، حسن. (1388)، تحلیلی بر موانع تولید دانش در علوم انسانی: رهنمودهایی بر بهبودی ظرفیت سیاست ملی علم ایران، فصلنامه سیاست علم و فناوری، ش 1، ص 16-1.
9-       دانایی‌فرد، حسن؛ کرد نائیج، اسدالله؛ لاجوردی، سمانه. (1390)، بهبودی ظرفیت خط‌‌مشی‌گذاری کشور: گونه‌شناسی نقش کانون‌های تفکر، مدیریت دولتی، دوره سوم ش 6، ص 78-55.
10-     دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، سید مهدی؛ آذر، عادل. (1391)، روش‌شناسی پژوهش کمی در مدیریت: رویکردی جامع (چاپ ششم)، تهرا،: انتشارات صفار - اشراقی.
11-     دانایی‌فرد، حسن؛ الوانی، سیدمهدی؛ آذر، عادل. (1391)، روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع (چاپ اول)، تهرا،: انتشارات صفار- اشراقی.
12-     دانایی‌فرد، حسن؛ ثقفی، عمادالدین؛ مشبکی، اصغر. (1389)، اجرای خط‌‌مشی عمومی: بررسی نقش عقلانیت در مرحله تدوین خط‌‌مشی، پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 14، ش 4، ص 79-15.
13-     رز، ریچارد. (1390)، بادگیری در پرتو سیاست‌های عمومی تطبیقی: رهنمودی کاربردی، ترجمه حسن دانایی‌فرد؛ منصور خیرگو، تهران، انتشارات امام صادق (ع).
14-     قریب، حسین. (1390)، بررسی کارکردهای انواع عقل در سیاستگذاری عمومی جمهوری اسلامی ایران، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
15-     کرسول، جان. (1391)،  طرح پژوهش (رویکردهای کمی، کیفی و شیوه ترکیبی)، ترجمه حسن دانایی‌فرد؛ علی صالحی، چاپ اول، تهرا،: مؤسسه کتاب مهربان نشر.
16-   کرسول، جان. (1391)، پویش کیفی و طرح پژوهش؛ انتخاب از میان پنج رویکرد (روایت‌پژوهی، پدیدارشناسی، نظریه داده‌بنیاد، قوم‌نگاری و مطالعه موردی)، ترجمه ح. دانایی‌فرد؛ ح. کاظمی، چاپ اول، تهرا،: انتشارات صفار - اشراقی.
17-     کرسول، جان. (1392)، طرح پژوهش: رویکردهای کمی، کیفی و ترکیبی، ترجمه حسن دانایی‌فرد؛ علی صالحی، تهران، انتشارات صفار.
18-     محمدی فاتح، اصغر؛ شرفی نژاد، نورالدین؛ دهبان، اسماعیل. (1393)، روندهای جدید در مدیریت دانش سازمانی، تهران، نیاز دانش.
19-   مقدس پور، سعیده؛ دانایی‌فرد، حسن؛ کرد نائیج، اسد ا... (1391)، واکاوی عوامل کلیدی در عدم موفقیت برخی خط‌‌مشی‌های عمومی در ج. ا. ایران: مطالعه خط‌‌مشی‌های مالیاتی کشور، فصل‌نامه علمی پژوهشی مدیریت فرهنگ سازمانی، دوره 11، ش  1، ص 68-33.
20-     مودب محمد صادق. (1384)، تحلیلی از نارسایی‌های خط‌‌مشی‌گذاری عمومی، مطالعات مدیریت، ش 47 ص 178-162.
21-     مومنی، مونا؛ فعال قیومی، ع. (1390)، تحلیل‌های آماری با استفاده از اس‌پی‌اس‌اس، چاپ پنجم، تهران، مؤلف.
22-   میر زمانی، اعظم؛ پورعزت، علی اصغر، امیری، مجتبی، دانایی‌فرد، حسن. (1392)، واکاوی دلایل بنیادین خط‌‌مشی‌گذاری عمومی در جامعه اسلامی ایران، پژوهش‌های مدیریت اسلامی، سال 21، ش 2، ص 56-37.
 
 
ب) انگلیسی
23- Anderson, J. E. (2011), Public Policymaking: An Introduction, Boston, MA: Cengage.
24- Bolong, L. (2003), Improving the quality of public policy-making in China: Problems and prospects. Public Administration Quarterly: 125-141.
25- Bullock, H., Mountford, J., & Stanley, R. (2001), Better policy-making. London: Cabinet Office.
26- Cloete, F., & De, C. C. (2011), Improving public policy: Theory, practice and results. Pretoria: Van Schaik Publishers.
27- Creswell, john. W. . (2005), educational research: planning, conducting and evaluating, quantitative qualitative research. Upper saddle river, N: pearson.
28- Deleon, P., & Steelman, T. A. (2001), Making public policy programs effective and relevant: The role of the policy sciences. Journal of Policy Analysis and Management, 20(1): 163-171.
29- Denhardt, J. V., & Denhardt, R. B. . (2007), The new public service: Serving, not steering. ME Sharpe.
30- Dror, Y. (1983), Public policy making reexamined. Transaction Publishers.
31- Fischer, Frank, and Gerald J. Miller, eds. . (2006), Handbook of public policy analysis: theory, politics, and methods. crc Press,.
32- Geurts, T. (2010), Public Policy making: The 21st Century Perspective.Beinformed., Wagenrustlaan, DL, Apeldoo, Netherland.
33- Glaser, G. Barney. (2002)." Conceptualization: On Theory And Theorizing Using Grounded Theory", International Journal Of QualitativeMethods.
34- Gore, A. (2000), Good public policy making: How Australia fares. Agenda.8(1): 33-46.
35- Hallsworth, M. (2011), Policy‐Making in the Real World. Political Insight, 2(1): 10-12.
36- Hallsworth, M., & Rutter, J. (2011), Making policy better. Institute for Government, available at www. Institute for government. org. uk/publications/28,2.
37- Hart, P, & Vromen, H. (2008), A New Era for Think Tanks in Public Policy? Internat i onal Trends, Australian Reali t i es. The Australian Journal of PublicAdministration. 67 (2): 135-148.
38- Kettunen P. (2008), The Innovative Comparison of Public Policies, Public Administration Review. Washington: 68(2).
39- Peters, B. G., & Pierre, J. (Eds.). (2006), Handbook of public policy. Sage.
40- Puhan, Tatj ana-Xenia. (2008), Balancing Expl orat i on and Expl oi tati on by Creat ing Organizat i onal Think Tanks, wi th a foreword by prof. Dr Jetta Frost, 1 st Edi ton, Gabler Verlag is part of the specialist publishing group Springer Sci ence, Business Media, www.gabler.de.
41- Robbinz Stephen P.& Mary coutler. (2012), Management.Prcetice- Hall.
42- Soroka, S., & Wlezien, C. (2010), Public opinion and public policy. The Oxford Handbook of Canadian Politics.
43- UK Government. (1999), Modernising Government,White Paper presented to Parliament by the Prime Minister and the Minister for the Cabinet Office by Command of Her Majesty, London, March.
44- Weitzman, B. C., Silver, D., & Brazill, C. (2006), Efforts to improve public policy and programs through data practice: experiences in 15 distressed American cities. Public Administration Review. 66(3): 386-399.