رانت‌های نفتی، کارآفرینی و ساختار اداری دولت در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری کارآفرینی دانشگاه تهران

2 استاد اقتصاد دانشگاه تهران

3 دانشیار کارآفرینی دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله فرضیه تاثیر متقابل رانت‌های نفتی، کارآفرینی و ساختار اداری دولت در ایران مورد تحلیل قرار می‌گیرد. پرسش‌های اصلی تحقیق عیارتند از آنکه (1) آیا وجود رانت‌های نفتی سبب شده که دولت‌ها در کشورهای در حال توسعه صادرکننده نفت (شامل ایران)، نیازی به اصلاح ساختار خود احساس نکنند و (2) آیا تمرکززدایی سبب افزایش بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی می‌شود. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی و علی-مقایسه‌ای است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که پاسخ به دو سئوال بالا مثبت است. بطور کلی دولت‌ها در کشورهای در حال توسعه صادرکننده نفت با ایجاد و حفظ ساختاری رانتی و متمرکز محیط کسب‌وکاری را شکل می‌دهند که بر کارآفرینی اثر منفی دارد. انتظار می‌رود که در ساختار اداری نامتمرکز نسبت به متمرکز، سطح بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی بالاتر باشد. دولت به منظور ارتقاء سطح کارآفرینی در کشور باید در درجه اول با اصلاح ساختار خود به یک ساختار نامتمرکز اقدام کند.

کلیدواژه‌ها


  1. الف) منابع فارسی

    1. اسکاپ. (1376). عدم تمرکز مالی، بسیج و استفاده از منابع ملی برای توسعه: مسائل، تجارب و سیاستها در منطقه اسکاپ (مترجم : یدا... ابراهیمی‌فر. تهران: سازمان برنامه و بودجه.

    2. اسمیت, ب. (1389). نفت، توسعه دیرهنگام و انقلاب، مترجم: سعید میرترابی. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).

    3. اوزاسکی، ر. (2003). تدوین و اجرای سیاست مالی در کشورهای تولیدکننده نفت (مترجم:شاهین جوادی). تهران: مرکز پژوهشهای مجلس.

    4. جوادی، ش. (1394). تحلیلی بر محیط کسب‌وکار و بهره‌برداری از فرصت‌های کارآفرینی. تهران: مرکز پژوهشهای مجلس.

    5. شین, ا. (1388). تئوری عمومی کارآفرینی : زنجیره فرد-فرصت (مترجم: کامبیز طالبی و دیگران). تهران: نشر سید آرین عسکری رانکوه.

    6. کارل, ت. ل. (1388). معمای فراوانی: رونق‌های نفتی و دولت‌های نفتی (مترجم:جعفر خیرخواهان). تهران: نشر نی.

    7. گروینوکن, ج., اسپیتهوون, آ., & ون دن برگ, آ. (1391). مقدمه‌ای بر اقتصاد نهادگرا (مترجم: اصلان قودجانی). تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس.

    8. معاون وزیر تعاون:مسئول هماهنگی اشتغال کشور هستیم/نگاه مسئولان به کارآفرینی باید تغییر کند. (1395, اردیبهشت 1). ایرنا.

    9. نورث, د. (1379). ساختار و دگرگونی در تاریخ اقتصادی، ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی. تهران: نشر نی.

    10. نورث, د., والیس, ج., & باری, و. (زمستان 1385). چارچوب مفهومی برای تفسیر تاریخ مکتوب بشری، مترجم : جعفر خیرخواهان. مجله اقتصاد سیاسی، سال اول، شماره سوم, 92-151.

    ب) منابع انگلیسی

    1. Bahl, R. (2000). Intergovernmental Transfers in Developing and Transition countries: Principles and Practice. Washington: World Bank.

    2. Barcik, R. (Director). (2015). Marketing, Organizational Theory and Business course [Motion Picture].

    3. Carreras, A., & Tafunell. (1997). Big Manufacturing firms between state and market. Cambridge, MA: Cambridge University Press.

    4. Cuervo, A. (2005). Individual and Environmental Determinants of Entrepreneurship. International Entrepreneurship and Management Journal, 1, 293–311.

    5. Earl, P. E. (1990). Economics and Psychology: A Survey. Economic Journal, Volume 100, Issue 402 , 718-755.

    6. Frederickson, H. G. (1976). The Lineage of New Public Administration. Administration & Society vol. 8 no. 2, 149-174.

    7. Gilad, B. (1982). On encouraging entrepreneurship an interdisciplinary analysis. Journal of Behavioral Economics, 132-16.

    8. Harper, D. (1997). institutional conditions for entrepreneurship. US: new York University.

    9. hayek, f. (1945). the use of knowledge in sosiety. the american economic review, 35(4), 519-30.

    10. Hong Vo, D. (2010). THE ECONOMICS OF FISCAL DECENTRALIZATION. Journal of Economic Surveys Vol. 24, No. 4, 657–679.

    11. Martinez-Vazquez, J. (2011). The Impact of Fiscal Decentralization: Issues in Theory and Challenges in Practice. Philippines: Asian Development Bank.

    12. Rodriguez-Pose, A., & Ezcurra, R. (2011). Is fiscal decentralization harmful for economic growth? Evidence from the OECD countries. Journal of Economic Geography, 619–643.

    13. Rostovtzeff, M. (1948). The Social and Economic History of the Hellenistic World . newyork: Oxford University Press.

    14. Shane, S. (2003). A general theory of entrepreneurship. the individual-opportunity nexus. Cheltenham: Edward Elgar.

    15. Solow, R. M. (1967). A Rejoinder. Public Interest, 118-119.

    16. Williamson, O. (2000). The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead. Journal of Economic Literature, 38(3), 595-613.

    17. Williamson, O. E. (1994). The institutions and governance of economic development and reform. The World Bank Economic Review, 171-196.

    18. Work, R. (2002). Overview of Decentralisation Worldwide:A Stepping Stone to Improved Governance and Human Development. Manila, Philippines: 2nd International Conference on Decentralisation.