پیش‌آیندها و پس‌آیندهای قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملّی (مدام): یک پژوهش کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد خط‌مشی‌گذاری عمومی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 استادیار خط‌مشی‌گذاری عمومی، ، دانشکده مدیریت، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری خط‌مشی‌گذاری عمومی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری تصمیم‌گیری و خط‌مشی‌گذاری عمومی، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، تهران، ایران

چکیده

گسترش روزافزون سامانه‌های اطلاعاتی و ظهور مراجع نوپدید تجمیع داده و اطلاعات از عموم مردم، امری اجتناب‌ناپذیر شده است. این وضعیت مسئله از دو جهت برای دولت مسئولیت ایجاد می‌کند: نخست راهبری و نحوه مدیریت این سطح از داده و اطلاعات برای بهینه‌سازی حداکثری و دوم، به اشتراک‌گذاری مناسب و سهل داده‌های حاکمیتی بین دستگاه‌های حکومتی و بخش خصوصی (تعامل‌پذیری). مجلس شورای اسلامی در واکنش به این مسئله، قانون مدیریت داده‌ها و اطلاعات ملی را تصویب کرد که با توجه به اهمیت موضوع، نیاز است تا خواستگاه‌های اصلی شکل‌گیری و تصویب این قانون به همراه پیامدها و آثار واقعی اجرای آن مورد واکاوی قرار گیرد. برای جامه عمل پوشیدن به این هدف، ما از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده کردیم. از این‌رو، مصاحبه‌های عمیق و نیمه‌ساختاریافته‌ای با‌ خبرگان این حوزه که از طریق نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند، انجام شد و دو پیش‌آیند موافقان پیشران و مخالفان تعدیل‌گر، و دو پس‌آیند پیامدهای مثبت و تهدیدهای محتمل استخراج شدند. همچنین با توجه به عوامل احصا شده، پیشنهادهایی برای اجتناب از پیامدهای ناخواسته ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


  1. Azartash, A., and Suzengar, A. (1397). interoperability framework of Iran's e-government. Information Technology Organization of Iran. (In Persian)
  2. Pedram, A., & Ghasemi, M. H. (2022). Future scenarios of citizen data systems on the horizon 1410 and national security. Defensive Future Studies, 6(23), 7-36. (In Persian)
  3. Jahanbegloo, R. (1379). Iran and the problem of modernity: conversations with Iranian and foreign researchers on Iran's confrontation with the achievements of the modern world. Goftar publication. (In Persian)
  4. Hassanzadeh, M. (2021). The fifth revolution of data management, the unique role of intelligent agents and the necessity of the National Data Organization. Sciences and Techniques of Information Management, 7(3), 7-16. (In Persian)
  5. Sadeghi, M., Khosravi, S., & Abbassi, K. (2010). Framework for E-Government Inter-Operability at National Level based on the Experience of Other Countries. Iranian Journal of Information Processing and Management, 25(3), 449-479. (In Persian)
  6. Adjerid, I., Adler-Milstein, J., & Angst, C. (2018). Reducing medicare spending through electronic health information exchange: the role of incentives and exchange maturity. Information Systems Research, 29(2), 341–361.
  7. Anderson, C., Baskerville, R. L., & Kaul, M. (2017). Information security control theory: Achieving a sustainable reconciliation between sharing and protecting the privacy of information. Journal of Management Information Systems, 34(4), 1082–1112.
  8. Campmas, A., Iacob, N., & Simonelli, F. (2022). How can interoperability stimulate the use of digital public services? An analysis of national interoperability frameworks and e-Government in the European Union. Data & Policy, 4, e19.
  9. Canova-Barrios, C., & Machuca-Contreras, F. (2022). Interoperability standards in Health Information Systems: systematic review. Seminars in Medical Writing and Education, 1, 7.
  10. Constantinides, P., Henfridsson, O., & Parker, G. G. (2018). Introduction—platforms and infrastructures in the digital age. In Information Systems Research (Vol. 29, Issue 2, pp. 381–400). Informs.
  11. Danaeefard, H., Sedaghat, A., Kazemi, S. H., & Khaef Elahi, A. (2022). Investment Areas to Enhance Public Employee Resilience during the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19): Evidence from Iran. Public Organization Review, 22(3), 837–855. https://doi.org/10.1007/s11115-022-00617-w
  12. De Reuver, M., Sørensen, C., & Basole, R. C. (2018). The digital platform: a research agenda. Journal of Information Technology, 33(2), 124–135.
  13. Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107–115. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x
  14. Farrell, J., & Saloner, G. (1988). Coordination through committees and markets. The RAND Journal of Economics, 235–252.
  15. Farrell, J., & Simcoe, T. (2012). Choosing the rules for consensus standardization. The RAND Journal of Economics, 43(2), 235–252.
  16. Graneheim, U. H., & Lundman, B. (2004). Qualitative content analysis in nursing research: concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Education Today, 24(2), 105–112. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.nedt.2003.10.001
  17. Hanseth, O., & Bygstad, B. (2015). Flexible generification: ICT standardization strategies and service innovation in health care. European Journal of Information Systems, 24(6), 645–663.
  18. Hodapp, D., & Hanelt, A. (2022). Interoperability in the era of digital innovation: An information systems research agenda. Journal of Information Technology, 37(4), 407–427.
  19. Hoppe, R. (2010). The governance of problems : puzzling, powering, participation (First edit). Policy Press.
  20. Kohli, R., & Tan, S. S.-L. (2016). Electronic health records. Mis Quarterly, 40(3), 553–574.
  21. Kouroubali, A., & Katehakis, D. G. (2019). The new European interoperability framework as a facilitator of digital transformation for citizen empowerment. Journal of Biomedical Informatics, 94, 103166.
  22. Liu, C. Z., Gal-Or, E., Kemerer, C. F., & Smith, M. D. (2011). Compatibility and proprietary standards: The impact of conversion technologies in IT markets with network effects. Information Systems Research, 22(1), 188–207.
  23. Liva, G., Codagnone, C., Misuraca, G., Gineikyte, V., & Barcevicius, E. (2020). Exploring digital government transformation: a literature review. Proceedings of the 13th International Conference on Theory and Practice of Electronic Governance, 502–509.
  24. Mantovani, A., & Ruiz-Aliseda, F. (2016). Equilibrium innovation ecosystems: The dark side of collaborating with complementors. Management Science, 62(2), 534–549.
  25. March, S., Hevner, A., & Ram, S. (2000). Research commentary: An agenda for information technology research in heterogeneous and distributed environments. Information Systems Research, 11(4), 327–341.
  26. Markus, M. L., Steinfield, C. W., & Wigand, R. T. (2006). Industry-wide information systems standardization as collective action: the case of the US residential mortgage industry. MIS Quarterly, 439–465.
  27. Nickerson, J. V, & Muehlen, M. zur. (2006). The ecology of standards processes: insights from internet standard making. Mis Quarterly, 467–488.
  28. Pittaway, J. J., & Montazemi, A. R. (2020). Know-how to lead digital transformation: The case of local governments. Government Information Quarterly, 37(4), 101474.
  29. Ransbotham, S., Fichman, R. G., Gopal, R., & Gupta, A. (2016). Special section introduction—ubiquitous IT and digital vulnerabilities. Information Systems Research, 27(4), 834–847.
  30. Simcoe, T., & Watson, J. (2019). Forking, fragmentation, and splintering. Strategy Science, 4(4), 283–297.
  31. Teece, D. J. (2018). Profiting from innovation in the digital economy: Enabling technologies, standards, and licensing models in the wireless world. Research Policy, 47(8), 1367–1387.
  32. Vergara, N. M., Linero, J. M. T., & Moreno, A. V. (2007). Model-driven component adaptation in the context of Web Engineering. European Journal of Information Systems, 16(4), 448–459.
  33. White, M. D., & Marsh, E. E. (2006). Content Analysis: A Flexible Methodology. Library Trends, 55(1), 22–45. https://doi.org/10.1353/lib.2006.0053
  34. Yoo, Y., Boland Jr, R. J., Lyytinen, K., & Majchrzak, A. (2012). Organizing for innovation in the digitized world. Organization Science, 23(5), 1398–1408.
  35. Zhao, K., & Xia, M. (2014). Forming interoperability through interorganizational systems standards. Journal of Management Information Systems, 30(4), 269–298.