مسائل بدخیم در سیاستگذاری عمومی؛ خاستگاه، مفاهیم و انتقادات

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

دکتری خط مشی گذاری، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، دانشکدگان فارابی، قم، ایران

چکیده

مفهوم مسائل بدخیم (در مقابل مسائل رام) طی سالیان اخیر در حوزه‌های مختلف علوم مورد توجه قرار گرفته است. با این حال کاربرد این مفهوم در بسیاری از اوقات بدون دقت به مشخصه‌ها و تعاریف زمینه‌ای و کارکردهای آن بوده و گستردگی استفاده از آن برای انواع مسائل باعث تفرق دیدگاه‌ها در شناسایی و تعریف مسائل بدخیم (سرکش) شده است. در این مقاله ابتدا خاستگاه‌ها و ریشه‌های مسائل بدخیم مورد بررسی قرار می‌گیرند. تغییر در جریان مسائل عمومی و ایجاد بحران‌ها در 3 حوزه علوم، دولت و اقتصاد و تلاقی این جریان‌ها به خلق مفهوم مسئله بدخیم منجر شد. اگرچه معرفی کلاسیک مسائل بدخیم توسط افرادی خارج از عرصه سیاستگذاری انجام گرفت اما این مسائل پیش از آن در سیاستگذاری وجود داشتند و به آنها پرداخته می‌‌شد. پذیرش منطق دوگانه رام-بدخیم مورد انتقاد واقع شده و وجود یک طیف از میزان بدخیم بودن مسائل بیشتر مقبول صاحب‌نظران افتاده است. گونه‌بندی مسائل به بدخیم و رام بر حسب نظریات وضع‌کنندگان اصطلاح مسئله بدخیم، تا حد زیادی به انواع دسته‌بندی‌های موجود در سیاستگذاری عمومی که مسائل را به بدساختاربندی شده و با ساختاربندی مناسب تقسیم می‌کند شبیه است. با این حال ترکیبات متغیر و مختلفی از پیچیدگی، عدم قطعیت، تعدد کنش‌گران و ذینفعان، ابزارها و راه‌حل‌ها می‌تواند انواع متفاوتی از مسائل بدخیم را نمایندگی کند. همزمان انتقادات جدی به مفهوم مسائل بدخیم و کارکردهای احتمالی آن نیز مطرح گردیده که از آن جمله می‌توان به نقص در تعریف، استفاده نادرست، عدم توجه به بازاندیشی و ناتوانی آن در نفوذ در جریان اصلی در عرصه علم سیاستگذاری اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Alford, J. & Head, B. W. (2017). Wicked and less wicked problems: a typology and a contingency framework. policy and society, 36(3), 397-413 http://dx.doi.org/10.1080/14494035.2017.1361634
  2. Australian Public Service Commission (APSC). (2007). Tackling wicked problems: A public policy perspective (Discussion Paper). Canberra: APSC. https://leg acy.apsc.gov.au/tackling-wicked-problems-public-policy-perspective
  3. Bashirie, H. (2007). History of political thoughts: Marxist schools.[In Persian]. Ney publication.
  4. Bourdieu, P. (1994). Raisons pratiques: sur la theorie de l'action. [In Persian].Translated by Mardiha, M.
  5. Churchman, C. W. (1967). Guest editorial: wicked problems. Manage Sci. 14(4, Application Series), B141–B142.
  6. Danaeifard, H. (2016). New developments in public policy making. [In Persian]. Imam Sadegh university press.
  7. Danken, T., Dribbisch, K., & Lange, A. (2016). Studying Wicked Problems Forty Years On: Towards a Synthesis of a Fragmented Debate. Der moderne staat - dms: Zeitschrift für Public Policy, Recht und Management, 9(1), 15-33. https://doi.org/10.3224/dms.v9i1.23638
  8. Dunn, W. (2018). Public policy analysis.
  9. Grint, K. (2005). Problems, Problems, Problems: The Social Construction of ‘Leadership. Human Relations Volume, 58(11), 1467–1494. DOI: 10.1177/0018726705061314
  10. Head, B.W. (2008). wicked problems in public policy. Public policy, 3(2), 101-118
  11. Head, B. W. (2019). Forty years of wicked problems literature: forging closer links to policy studies. Policy and society, 38(2), 180–197. https://doi.org/10.1080/14494035.2018.1488797
  12. Head, B. W. (2022). Wicked problems in public policy, understanding and responding to complex challenges. Palgrave Macmillan.
  13. Head, B. & Alford, J. (2015). Wicked Problems: Implications for Public Policy and Management. Administration & Society, 47(6), 711–739. https://doi.org/1177/0095399713481601
  14. Hoornbeek, J. A. & Peters, G. (2017). Understanding policy problems: a refinement of past ork. Policy and society, 36(3), 365–384. https://doi.org/10.1080/14494035.2017.1361631
  15. Howlett, M & Ramesh, M (1995). Studying public policy. Policy cycles and policy subsystems. [In Persian]. Translated by Monavarian, A. & Golshan, E. Public Administration Training Center
  16. Lönngren, J. & Van Poeck, K. (2021). Wicked problems: a mapping review of the literature. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 28(6), 481-502. DOI: 10.1080/13504509.2020.1859415
  17. Markowska, J., Szalinska, W., Dabrowska, J. and Brzakala, M. (2020). The concept of a participatory approach to water management on a reservoir in response to wicked problems. Journal of Environmental Management, 259, 1-14.  DOI: 1016/j.jenvman.2019.109626
  18. Morgan, G. & Burrell, G. (1979). ‎Sociological paradigms and organisational analysis: elements of the sociology of corporate life. [In Persian]. Imam Khomeini institute
  19. Nair, S. & Howlett, M. (2017). The central conundrums of policy formulation: ill-structured problems and uncertainty in Handbook of policy
  20. Noordegraaf, M., Douglas, S., Geuijen, K. & Van Der Steen, M. (2019). Weaknesses of wickedness: a critical perspective on wickedness theory. Policy and Society, 38(2), 278-297. DOI: 10.1080/14494035.2019.1617970
  21. Parsons, D. W. (1995). Public policy: an introduction to the theory and practice of policy analysis. Translated by Malekmohammady, H. [In Persian].
  22. Peters, G. (2021). Advanced Introduction to public policy. Edward Elgar
  23. Peters, G. & Fontaine, G. (2022). Research Handbook of Policy Design. Edward Elgar
  24. Pritchett, W. E. (2008). Which Urban Crisis? Regionalism, Race, and Urban Policy. journal of urban history. 34(2), 1960-1974. https://doi.org/10.1177/0096144207308678
  25. Razavi, F., Heydari, H., Rahimi, R. (2017). An inquiry on philosophical paradigms change in knowledge management. [In Persian]. Journal of human resource studies, 24, 189-220.
  26. Rittel, H.W.J. & Webber, M. M. (1973). Dilemmas in a general theory of planning. Policy Sciences,4, 155–169.
  27. Ruhl, J. & Salzman, J. (2020). Introduction: Governing wicked problems. Vanderbilt Law Review, 73(6), 1561-1583
  28. Sarrafi, M. (2000). The fundamentals of regional development planning. [In Persian]. Plan and Budget organization press.
  29. Selg, P., Sootla, G. &  Klasche, B. (2023). Relational Approach to Governing Wicked Problems From Governance Failure to Failure Governance. Palgrave Macmillan
  30. Shafritz, J. M. & Borick, C. P. (2008). Introducing public policy. Translated by Malekmohammady, H. [In Persian]. Imam Sadegh university press.
  31. Skaburskis, A. (2008). The Origin of “Wicked Problems”. Planning Theory & Practice, 9(2), 277–280. https://doi.org/10.1080/14649350802041654
  32. Simon, H. A. (1973). The structure of ill structured problems. Artificial Intelligence, 4(3-4), 181-201.
  33. Termeer, C., Dewulf, A. & Biesbroek, R. (2019). A critical assessment of the wicked problem concept: relevance and usefulness for policy science and practice. Policy and Society, 38(2), 167-179, DOI: 10.1080/14494035.2019.1617971
  34. Torgerson, D. (2007). Promoting the Policy Orientation: Lasswell in Context. In Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods. Edited by Fischer et.al. CRC press
  35. Turnbull, N. & Hoppe, R. (2019). Problematizing ‘wickedness’: a critique of the wicked problems concept, from philosophy to practice. Policy and Society, 38(2), 315–337 https://doi.org/10.1080/14494035.2018.1488796
  36. Wallerstein, I. (1997). Geopolitics and geoculture: essays on the changing worldsystem Translated by Izadi, P. [In Persian]. Ney publication
  37. Warde, A. & Savage, M. (1993). Urban sociology, capitalism, and modernity. Translated by Purreza, A. [In Persian]. SAMT press.
  38. Waters, M. (2001). Globalization. Translated by Mardani, E. & Moridy, S. [In Persian]. IMI Publication.
  39. Xiang, W. (2013). Working with wicked problems in socio-ecological systems: Awareness, acceptance and adaptation. Landscape and urban planning, 110, 1-4. http://dx.doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.11.006
  40. Xiaojing, H., Ruichang, L. & Zhiping, S. (2022). A Bibliometric Analysis of Wicked Problems: From Single Discipline to Transdisciplinarity. Fudan Journal of the Humanities and Social Sciences, 15, 299–329 https://doi.org/10.1007/s40647-022-00346-w
سیاستگذاری عمومی
دوره 10، شماره 2
تیر 1403
صفحه 155-172

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار