نظریه در سیاستگذاری عمومی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار سیاستگذاری عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

رشته سیاستگذاری عمومی دارای وضعیت ویژه‌ای در نظریه‌پردازی است. همچون دیگر حوزه‌های چندرشته‌ای (یا میان‌رشته‌ای) آبشخورهای نظری گوناگونی دارد و از رشته‌های دیگری در علوم اجتماعی تغذیه می‌کند. رشته‌های علوم اجتماعی همگی از حیث نظری در هم آمیخته‌اند چون همگی بر انسان و جامعه تمرکز دارند لذا می‌توانند ریشه‌های نظری مشترکی داشته باشند. اما به هر حال پرسش این است که رشته سیاستگذاری عمومی چه ویژگی متمایزی یا چه حوزه تخصصی ویژه‌ای از حیث نظری دارد؟ اگر نتوانیم این ویژگی متمایز خود را دریابیم دچار اختلال هویت رشته‌ای می‌شویم. ما سه سطح نظریه‌ها در سیاستگذاری عمومی را معرفی می‌کنیم. سطح نخست شامل دو نظریه اصلی است که به تعبیری نظریه‌های سازه‌ای و کاملاً متفاوتی را برای رشته سیاستگذاری به ارمغان می‌آورند. سطح دوم نظریه‌های سیاستگذاری عمومی معمولاً معطوف به پدیده تصمیم‌گیری در بخش عمومی (دولتی-حکومتی) است. این نظریه‌ها را می‌توان نظریه‌های انحصاری سیاستگذاری عمومی به حساب آورد که تمایز و تشخص رشته سیاستگذاری عمومی را رقم می‌زنند. سطح سوم، نظریه سیاستی است که مجموعه‌ای از مفروضات زیربنایی یک سیاست یا یک برنامه را دربرداشته و توضیح می‌دهد که چرا و چگونه فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده باید از طریق متغیرهای مشخصی به اهداف و مقاصد از پیش‌تعریف شده منتهی شود.

کلیدواژه‌ها


  1. Ashtarian, Kioomars, Emami Meibody, Razieh. 2010. Tacit knowledge and technology transfer policies. University of Tehran Press (In Persian)
  2. Davidoff F, Dixon-Woods M, Leviton L, Michie S. Demystifying theory and its use in improvement. BMJ Qual Saf. 2015;24(3):228–38
  3. Fischer Frank, Gerald J. Miller, and Mara S. Sidney Handbook of Public Policy Analysis: Theory, Politics, and Methods, Routledge. 2006.
  4. Green, Celia, Carey, Gemma, and Joyce, Andrew. 2022.Application of theories of the policy process in research on consumption of sustainable diets: a systematic review, Green et al. BMC Public Health ,22:1335
  5. Howlett Michael,2009. Governance modes, policy regimes and operational plans: A multi-level nested model of policy instrument choice and policy design, Policy Sciences, 42(1): p.78
  6. Lowi, T. J. 1972a. 'Four Systems of Policy, Politics and Choice', Public Administration
  7. Maden, M., Cunliffe, A., McMahon, N. et al. 2017.. Use of programme theory to understand thloe differential effects of interventions across socio-economic groups in systematic reviews—a systematic methodology review. Syst Rev 6, 266
  8. Nash John B., Christoph Richter, and Heidrun Allert. 2009. Improving Evaluations in Computer-Supported Learning Projects Encyclopedia of Distance Learning, Second Edition Review 32, 298-310.
  9. Smith, Kevin and Larimer, Christopher. 2018. The Public Policy Theory Primer. Cambridge University Press