آن سوی شواهد؛ تأملی جامعه‌شناختی در باب مناسبات دانش و خط‌مشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استاد برنامه‌ریزی آموزش عالی، مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، تهران، ایران

4 دانشیار مدیریت، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

جایگاه دانش در خط‌مشی‌گذاری از دیرباز مورد بحث و مناقشه اندیشمندان بوده، اما در دهه‌های اخیر به صورت جدی‌تری مورد توجه قرار گرفته است. یکی از مهم‌ترین رویکردها در این زمینه، رویکرد خط‌مشی‌گذاری مبتنی بر شواهد است که در سال 1997 به عنوان  بدیل خط‌مشی‌گذاری ایدئولوژیک و مبتنی بر عقیده مطرح شد. این پژوهش به بررسی و نقد این رویکرد پرداخته و استدلال می‌کند که اگرچه ایده خط‌ مشی‌ گذاری مبتنی بر شواهد ایده‌ای مطلوب و ایده‌آل است، اما از آنجا که شواهد علمی و پژوهشی –خصوصاً علوم نرم مانند علوم انسانی و اجتماعی- محصولاتی برساخته مناسبات اجتماعی هستند و نه عینی محض، امکان تحقق ایده خط‌ مشی‌ گذاری مبتنی بر شواهد به عنوان بدیل و جایگزین خط‌مشی‌گذاری ایدئولوژیک و مبتنی بر عقیده، فراهم نیست. به علاوه، حتی با فرض عینی و محض‌بودن دانش بشری، با توجه به اینکه ماهیت خط‌ مشی‌ گذاری با منافع، قدرت، بوروکراسی و نظایر آن عجین شده است، موانع بسیاری (از جمله مبتنی بر اجماع بودن خط‌ مشی‌ گذاری، منطق بوروکراتیک، کمبود زمان و ...) برای به‌کارگیری شواهد علمی در خط‌ مشی‌ گذاری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  1. Aaron, Raymond.(2002). Main Currents in Sociological Thought. Translated by Bagher Parham. Tehran:  Elmi & farhangi Publication. [In Persian]
  2. Berger, Peter L. and Luckmann, Thomas. (1966). The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge. New York: Penguin Books.
  3. Cahoone, Lawrence E. (2005). From Modernism to Postmodernism: An Anthology. Translated by Abdul Karim Rashidian. Tehran: Ney. [In Persian]
  4. Cairney, Paul. (2016). The Politics of Evidence-Based Policy Making. London: Palgrave Macmillan.
  5. Cairney, Paul and Oliver, Kathryn. (2017). Evidence-based policymaking is not like evidence-based medicine, so how far should you go to bridge the divide between evidence and policy?. Health Research Policy and Systems, 2017 Apr 26;15(1):35. doi: 10.1186/s12961-017-0192-x. PMID: 28446185; PMCID: PMC5407004.
  6. Capano, Giliberto and  Malandrino, Anna. (2022). Mapping the use of knowledge in policymaking: barriers and facilitators from a subjectivist perspective (1990–2020). Policy Sciences, 2022 (55), 399-428.
  7. Caplan, N. (1979). The Two-Communities Theory and Knowledge Utilization. American Behavioral Scientist, 22(3), 459-470.
  8. Christensen, Johan. (2021). Expert knowledge and policymaking: a multi-disciplinary research agenda. Policy & Politics, 49(3), 455-471.
  9. Cochrane, Linda. (2011). Society and the Scientific Paradigm. The International Journal of Science in Society, 2(1). DOI:10.18848/1836-6236/CGP/v02i01/51528.
  10. Coser, Louis. (2010). An Introduction to The Sociology of Knowledge. In: Afshar Kohan, Javad. Historical Study, Theories and Perspectives of Sociology of Knowledge. Tehran: Pajwak. [In Persian]
  11. Coser, Louis. (1990). Masters of Sociological Thought. Translated by Mohsen Tholasi. Tehran: Elmi Publications. [In Persian]
  12. Delić, Z. (2017). Introductory Chapter: Sociology of Knowledge and Epistemological Paradox of Globalization. InTech. doi: 10.5772/intechopen.70097
  13. Farasatkhah, Maghsood.(2022). The Accidental  University: New and Critical Discussions about University Research, Science and Higher Education Studies. Tehran: Agah. [In Persian].
  14. Freeman, Richard and Sturdy, Steve. (2014). Knowledge In Policy: Embodied, inscribed, enacted. Great Britain: Policy Press.
  15. Fuller, Steve.(2017). Sociology of Knowledge. doi.org/10.1002/9781118430873.est0763.
  16. Funtowicz, Silvio and Ravetz, Jerry. (2020). Post-Normal Science: How Does It Resonate With the World of Today?.  European Union, Published by Elsevier Limited.
  17. Ghaneirad, Mohammad Amin. (2002). The New Way of Knowledge Production: Ideology or Reality. Iranian Journal of Sociology, 4(3), 28-59. [In Persian]
  18. Gholipoor, Rahmatullah. (2016). Organizational decision-making and public policy. Tehran: Samt. [In Persian]
  19. Gholipoor, Rahmatullah and colleagues. (2012). Designing a model of factors affecting policy research in policy making; Using concept mapping. Majlis and Rahbord, 19 (70), 103-132. [In Persian]
  20. Gibbons, Michael. (2000). Mode 2 Society and The Emergence of Context-Sensitive Science. Science and Public Policy, 27(3), 159-163.
  21. Glover, David, Strawbridge, Sheelagh and Tawakkol, Mohammad. (2004). Sociology of knowledge and science. Translated by Shapour Behyan and colleagues. Tehran: Samt. [In Persian]
  22. Gurukkal, Rajan. (2019). 'Social Theory of Knowledge Production', History and Theory of Knowledge Production: An Introductory Outline (Delhi, 2019; online edn, Oxford Academic, 21 Mar. 2019), https://doi.org/10.1093/oso/9780199490363.003.0002, accessed 16 Nov. 2023.
  23. Hewison A. (2008) Evidence-Based Policy: Implications for Nursing and Policy Involvement. Policy, Politics, & Nursing Practice, 9(4), 288-298.
  24. Hoffman, S. G. (2016). The Practical Use of Other Realities: Taking Berger and Luckmann into the Wild. Cultural Sociology, 10(1), 109-124.
  25. Johnson, R. Burke. (1998). Toward a Theoretical Model of Evaluation Utilization. Evaluation and Program Planning, 21(1), 93-110.
  26. Knoblauch, Hubert. (2021). Fundamentals of Sociology of Knowledge. Translated by Karamatullah Rasekh. Tehran: Ney. [In Persian]
  27. Kuhn, T. (1996), The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
  28. Mannheim, Karl. (2001). Ideology and utopia: an introduction to the sociology of knowledge. Translated by Fariborz Majidi. Tehran: Samt. [In Persian]
  29. McCarthy, E. D. (2009). Knowledge as culture: the new sociology of knowledge. Translated by Kamal Khaleghpanah and colleagues. Tehran: Institute for Cultural and Social Studies. [In Persian]
  30. Mulkay, Michael. (1996). Science and the Sociology of Knowledge. Translated by Hossein Kechuyan. Tehran: Ney. [In Persian]
  31. Mulkay, Michael. (2014). Science and the Sociology of Knowledge. London and New York: Routledge.
  32. Naughton, M. (2005). ‘Evidence-Based Policy’ and The Government of The Criminal Justice System - Only if The Evidence Fits!. Critical Social Policy, 25(1), 47-69.
  33. Ozga, Jenny. (2007). Knowledge and policy: research and knowledge transfer. Critical Studies in Education, 48(1), 63-78.
  34. Parkhurst, Justin. (2017). The Politics of Evidence: From Evidence-Based Policy to The Good Governance of Evidence. London: Routledge.
  35. Pooley, Jefferson D. (2016). Sociology of Knowledge. doi.org/10.1002/9781118766804.wbiect209.
  36. Raine R. (1998). Evidence-Based Policy: Rhetoric and Reality. Journal of Health Services Research & Policy, 3(4), 251-253.
  37. Ritzer, George. (2005). Contemporary Sociological Theory. Translated by Mohsen Thalasi. Tehran: Elmi. [In Persian]
  38. Ritzer, George and Goodman, Douglas J. (2014). Modern Sociological Theory. Translated by Khalil Mirzaee and Abbas Lotfizadeh. Tehran: Sociologists. [In Persian]
  39. Scott, W. Richard (2016). Institutions and organizations. Translated by Mina Dedebeigi. Tehran: Samt. [In Persian]
  40.  
  41. Smith, Katherine. (2013). Beyond Evidence-Based Policy in Public Health: The Interplay of Ideas. Palgrave Macmillan.
  42. Urry, J. (1973). Thomas S. Kuhn as Sociologist of Knowledge. The British Journal of Sociology, 24(4), 462–473. https://doi.org/10.2307/589735.
  43. Walton, D. (1999) Francis Bacon: Human Biasand the Four Idols. Argumentation, 13, 385–389. https://doi.org/10.1023/A:1007761324269
  44. Weiss, C. H. (1979). The Many Meanings of Research Utilization. Public Administration Review, 39(5), 426–431.
  45. Zamaniha, Hossein. (2014). A Study of the Thinking Methods in Vico's Philosophy and his criticisms of Descartes from this point of view. Hasti & Shenakht, 2(1), 73-88. [In Persian]
  46. Zolfagharzadeh, Mohammad Mahdi and Karimian, Zohreh. (2017). Typology of The Functions of Scientific Centers and Consulting Institutions in The Field of Public Policy-Making: A Comprehensive and Integrated Model. Iranian Public Policy, 3(1), 83-112. [In Persian]
سیاستگذاری عمومی
دوره 10، شماره 2
تیر 1403
صفحه 26-42

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار