بررسی عدالت آموزشی در پرتو قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیر‌دولتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه اقتصاد سیاسی و سیاستگذاری عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، ذانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

عدالت آموزشی از آن جهت‌که به برابری فرصت در جامعه مرتبط است از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در جوامعی که درآمد، ثروت و موقعیت اجتماعی به صورت نابرابر توزیع شده‌اند، آموزش روشی برای غلبه بر این نابرابری‌ها است. در حالی که اصل30 قانون اساسی بر آموزش و پرورش رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه تأکید دارد، قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی، اجازه تأسیس مدارسی را می‌دهد که شرایط آموزشی متفاوتی را ایجاد می‌کنند. هدف اصلی این مقاله، سنجش نگرش ذی‌نفعان نظام آموزشی به تأثیر قانون تأسیس و اداره مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی مصوب 1395 بر تحقق عدالت آموزشی است. برای تحقق هدف فوق درگام اول با استفاده از روش اسنادی، عدالت آموزشی از نگاه جان رالز شاخص‌سازی شد و در گام دوم شهر کرمان به عنوان نمونه مطالعاتی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه، شاخص‌های اصلی عدالت آموزشی در مدارس غیردولتی در مقایسه با مدارس دولتی این شهر مورد بررسی قرار گرفت. در گام سوم، نتایج یافته‌های گام دوم با روش مصاحبه نیمه‌ساخت مند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از آن است که اگرچه ذی‌نفعان آموزش غیردولتی باور داشتند که اجرای قانون مذکور به توسعه عدالت آموزشی در سطح شهر کمک زیادی می‌کند اما در عین‌حال سایر نیازهای مدارس دولتی کرمان نادیده گرفته می‌شود و در نتیجه قانون یاد‌شده به عدالت آموزشی، صرفاً نگاهی تک‌بعدی دارد.

کلیدواژه‌ها


Akhavan kazemi,M.,Visi,S.(2011), “Rawls and international justice”,Research letter of Political Science, No 7.[In Persian]
Afrogh,E.(2003) “Analysis and criticism of John Rawls' view on justice”. Journal of Political Science of Bagheral Uloom University. [In Persian]
H.(2019). History of political ideas in the 20th century.Nashreney.Tehran.[In Persian]
A. (2005)"The theory of justice in the thought of David Hume", scientific research quarterly of Qom University.[In Persian]
J.(2008). Justice theory. Research Institute of Cultural and Social Studies, Tehran.[In Persian]
B.(2014). "Investigating the place of education and educational justice in John Rawls' theory of justice", modern educational ideas, Alzahra University, No 10. [In Persian]
Abbasi,V. "John Rawls and the dependence of ethics on contractarianism", Research Quarterly Research Journal of Ethics Research. No 3. [In Persian]
E.Nemati,M.(2012). "Criticism and review of the foundations and methodology of John Rawls' theory of justice", scientific-research quarterly of Islamic economic studies. No 5. [In Persian]
A.( 2017). "Philosophy of Harmony of Liberty and Equality in John Rawls's Theory of Justice", Political Science Journal.No.12. [In Persian]
Beattie, C. (1982). Rawls and the Distribution of Education, Canadian journal of Education, Vol. 7, No 3.
Brighouse, H and Swift, A. (2014): The place of educational equality in educational justice, Education, Justice and Human good: Fairness and equality in the education system, Edited by Kirsten Meyer.
Pavie,Al.;Olympio,N.;Hache,C.(2021). Social Justice in Priority education:conceptions and operationalisations in the context of a scheme to promote excellence,Education et societies,volume 46,Issue 2.
 
Rawls, J.(2000) .Justice as fairness; Harvard University Press .
Stein, Z.(2016). Social justice and educational measurement, New York, NY: Routledge.
J.(2015): Reconciling Educational Adequacy and Equity Arguments Through a Rawlsian Lens, journal of Education policy, Spring .