شیوه سیاست‎نامه‎نویسی در مطالعات راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی پژوهشکده مطالعات منطقه‏ ای دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

سیاست‎نامه یکی از ابزارهای کمک به فرایند تصمیم‎گیری در هر کشور است. طرح چارچوبی برای شیوه نگارش سیاست‎نامه زمینه را برای انتقال مناسب راه ‏حل‎ها برای مسئله سیاسی و راهبردی در چرخه سیاستگذاری فراهم می‏سازد. برای این کار مقاله حاضر نخست به جایگاه علم سیاستگذاری به عنوان علم در عمل برای کمک به مراکز راهبردی مثل دولت در علوم سیاسی می‏پردازد. پس از آن در فرایند سیاستگذاری توجه به چرخه سیاستگذاری به عنوان مبنای تصمیم‎گیری منطقی مطرح می‏شود. با شناخت فرایند سیاستگذاری، امکان تمایزگذاری بین دو نوع نوشتار راهبردی -مطالعه سیاستگذاری و سیاست‎نامه امکان‎پذیر می‏گردد. در نهایت مقاله به شیوه نگارش سیاست‎نامه از معیارهایی که برای توصیف مسئله، تحلیل مسئله و در مرحله سوم سناریوسازی و ارائه راه‏حل اشاره دارد. لازم به ذکر است که این شیوه‏ها به عنوان مبنای راهنما مطرح است و روش تجویزی محسوب نمی‏شود. لذا یکی از راه‏های پیشنهادی یا یک الگو و راهنمای ارتباطی بین مراکز راهبردی و مشاوره‏ دهی و مقامات تصمیم‎گیر در سطح کلان جامعه محسوب می‏شود.

کلیدواژه‌ها


الف) فارسی
1-       بنی‎احمد، حسین (1379). مطبوعات و مدرنیته در ایران، در رامین جهانبگلو، ایران و مدرنیته: گفت‏وگوهایی با پژوهشگران ایرانی و خارجی در زمینه رویارویی ایران با دستاوردهای جهان مدرن، تهران، نشرگفتار.
2-       رجایی، فرهنگ (1376). معرکه جهان‏بینی‏ها: در خردورزی سیاسی و هویت ما ایرانیان، تهران، شرکت انتشارات احیاء کتاب.
3-       غرایاق زندی، داود (1389). درآمدی بر سیاست­گذاری امنیت ملی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
4-       فی، برایان (1383). نظریه اجتماعی و عمل سیاسی: بررسی رویکردهای پوزیتیویستی، تفسیری و انتقادی، ترجمه محمد زارع، تهران، روزنامه ایران، مؤسسه انتشاراتی.
5-       قوام، سید عبدالعلی (1373). سیاست‏های مقایسه‏ای، تهران، سمت.
6-       یوسفی‏راد، مرتضی (1387). روش‎شناسی سیاست‏نامه‎نویسی؛ در داود فیرحی، روش‎شناسی دانش سیاسی در تمدن اسلامی (مجموعه مقالات)، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
ب) انگلیسی
7- Barrett, Kim (2001). How to Write (and Review) a Scientific Paper, University of California.
8- Broussard, Carrie Griffin (2009). Writing an Effective Policy Brief, The Louisiana Campaign for Tobaccos-Free Living.
9- Dedek, Oldrich (2010). How to Write Effective Policy Paper, Prague, Institute of Economic Studies.
10- Ditch, Suri (2002). "The Big Idea: a step-by-step guide to creating effective policy paper reports", The Center for An Urban Future.
11- Dye, Thomas R. (1981). Understanding Public Policy, 4th edition, Englewood Cliffs, N.Y. Prentice-Hall.
12- Forman, Lewis A. (1968). "Public Policy" in David L. Sills (ed.) International Encyclopedia of the Social Science, U.S.A. Crowell and Macmillan.
13- Forsyth, Patrick (2006). How to Write reports and Proposals, UK, Kogan Page.
14- Gilbert, Charles E. (1975). "Welfare Policy", in Fred I. Greenstein and Nelson W. Palsy (eds.) Handbook of Political Science; Policies and Policy-Making, Vol.6, California Addison – Wesley Publishing Company.
15- Government Information, School of Information, the University of Texas, Available at www.document~1/user/locals~1/templesGAXBWH9.htm.
16- Hammons, J. O. and J. R. Shock (1994). "The course Syllabus Reexamined", Journal of Staff, Professional and Organizational Development, pp. 12-17.
17- Heijen, Kees Van (2005). Scenario: The Art of Strategy Conversation, West Sussex, John Wiley & Sons Ltd.
18- Herlihy, Corinne, James Kemple, Howard Bloom, Pei Zhu and Gordon Berlin (2009). Understanding Reading First, New York, MDRC.
19- Hudson, Michael and Kris Feder (1997). "What's Missing from the Capital Gains Debate?" Public Policy Brief, The Jerome Levy Economic Institute of Bard College.
20- Hurt, Karen (2003). Writing Effectively and Powerly, South Africa, CIVICUS.
21- Jouppi, Norman P. (1991). Cache Write Policies and Performance, California, West Research Laboratory.
22- Landsberg, Chris and Paul Herbink (2006). Writing Policy Paper, Sanpad Dissemination Workshop, 17-19 August.
23- Lingren, Mats and Hans Bandhold (2003). Scenario Planning: The Link between Future and Strategy, Macmillan, Palgrave.
24- Reeves, Paula (2004). How to Write Policies and Guidelines: Guidance for Staff, CEAD.
25- Young, Eoin and Lisa Quinn (2002). Writing Effective Public Policy Paper: A Guide for Policy Advisers in Central and Eastern Europe, Open Society Institute.