بررسی و ارزیابی خط مشیهای مبارزه با فساد در برنامه‌های چهارگانه‌‌ توسعه‌‌ جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت سیستم‌ها-‌دانشکده‌‌ مدیریت وبرنامه‌ریزی دانشگاه امام‌حسین(ع)

2 استادیار گروه مدیریت دولتی دانشکده‌‌ مدیریت دانشگاه تهران

چکیده

از آن جا که برنامه‌های توسعه، اصلی‌ترین گام‌های رسیدن به چشم‌انداز 1404 می‌باشد، برای اصلاح خط مشی‌های آینده، تجزیه و تحلیل و ارزیابی سیاست‌های آن‌ها ضروری است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل محتوا و تکنیک تجزیه و تحلیل مضمون به ارزیابی و تجزیه و تحلیل محتوای خط مشی‌های چهار برنامه  گذشته در ابعاد چهارگانه‌ اقتصادی، اداری، اجتماعی و سیاسی در زمینه‌ مبارزه با فساد پرداخته شده است. بر اساس یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌ها، روند شاخص‌های هریک از ابعاد و همچنین روند کلی هر بعد و تحلیل روند ابعاد در مقایسه با یکدیگر ارائه شده، نقاط قوت و ضعف آن‌ها بررسی شده و در پایان پیشنهادهای مربوط به هر یک از ابعاد ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


1- الوانی، سید مهدی (1386)‌‌ »تصمیم‌گیری و تعیین خط مشی دولتی»، تهران: سمت.
2- الوانی‌، سید مهدی، شریف‌زاده، فتاح (1386)، «فرایند خط مشی‌گذاری عمومی»، تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
3- افشاری‌، اسماعیل (1375)‌ «بررسی راه‌های جلوگیری از فساد مالی ناشی از پورسانت در معاملات توسط مدیران»، پایان‌نامه  چاپ نشده. دانشگاه تربیت مدرس.
4- اعتضادی، محمد حسن (1381) «بررسی عوامل تهدید‌کننده  سلامت نظام اداری ایران نگرشی سیستمی»، مجموعه مقالات همایش سلامت اداری، تهران.
5- استیک‌، رابرت ای (1379)‌ «هنر پژوهش موردی» تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
6- تسلیمی، محمد سعید (1378)‌ «تحلیل فرایندی خط مشی‌گذاری و تصمیم‌گیری»، تهران: سمت.
7- حبیبی‌، نادر (1375)‌ «فساد اداری (عوامل موثر وروش‌های مبارزه)»، تهران: وثقی.
8- حقانی‌، فتح ا... (1379)‌ «بررسی علل اقتصادی فساد مالی در ایران»، پایان‌نامه  کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه مازندران.
9- خواستار، حمزه (1387)‌‌ «بررسی عوامل موثر بر خودکارآمدی ملی در زمینه  علم و فناوری برای تحقق اهداف چشم‌انداز»، پایان‌نامه  کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه تهران.
10- دانایی فرد‌، حسن (1384)‌ «تئوری‌پردازی با استفاده از رویکرد استقرایی: استراتژی مفهوم‌سازی تئوری بنیادی»، دانشور رفتار، 11.
11- ربیعی، علی (1387)‌ «زنده باد فساد، جامعه‌شناسی سیاسی فساد در دولت‌های جهان سوم»، تهران: ترمه.
12- رفیع‌پور‌، فرامرز (1386)‌ «سرطان اجتماعی فساد»، تهران: انتشار.
13- ذاکری‌، مصطفی (1385)‌ «فساد اداری و تأثیر آن بر روند توسعه در ایران»، پایان‌نامه  منتشر نشده، دانشگاه تهران.
14- زرندی‌، سعید (1385)‌ «طراحی چارچوبی بر‌ای تضمین سلامت و اجتناب از فساد اداری در سازمان‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات»، پا ان‌نامه‌  کارشناسی ارشد منتشر نشده، دانشگاه تهران.
15- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، معاونت امور مدیریت و منابع انسانی (1380)‌ «طرح مطالعات تدوین برنامه  مبارزه با فساد و ارتقای سلامت در نظام اداری کشور».
16- سازمان مدیریت وبرنامه‌ریزی کشور‌، مرکز آموزش مدیریت دولتی (1378)‌ «ارتقای سلامت اداری»، مجموعه مقالات همایش توسعه نظام اداری، تهران.
17- شریف بجستانی، نیلوفر (1385)‌ «تاثیر اجرای موازین حقوق بشر در پیشگیری و مقابله با فساد اداری»، پایان‌نامه  کارشناسی ارشد منتشر نشده، دانشگاه شهید بهشتی.
18- عباس‌زادگان‌، سید محمد (1383)‌ «فساد اداری»، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
19- فرج‌پور‌، مجید (1383) «فقر‌، فساد و تبعیض موانع توسعه در ایران»، تهران: رسا.
20- فرخ‌سرشت، بهزاد (1382) «بررسی عوامل موثر در بروز فساد اداری به منظور ارایه  الگویی جهت کاهش اثرات آن در روند توسعه  جمهوری اسلامی ایران» رساله  دکتری منتشر نشده، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات.
21- معدنچیان‌، ابراهیم ‌(1382)‌ «بررسی وضعیت و برنامه‌ریزی برای مبارزه با فساد اداری در کره  جنوبی و تانزانیا»، تهران: پژوهشکده  امام خمینی وانقلاب اسلامی.
22- معدنچیان‌، ابراهیم (1379)‌ «سازمان و فعالیت‌های ضد فساد اداری هنگ‌کنگ‌، مالزی وسنگاپور»، تهران، انتشارات دانشکده  مدیریت دانشگاه تهران. 
23- مرتضوی، سعید (1378)‌ «تحلیل و تبیین علل فساد اداری و پیامدهای آن»، مجموعه‌ مقالات چهارمین اجلاس بازرسان کل آسیا، سازمان بازرسی کل کشور.
24- میرمحمّدی، سیدمحمّد (1377)‌ «طراحی ساختار مطلوب نظارت در نظام اداری جمهوری اسلامی ایران»، پایان‌نامه  دکتری منتشر نشده‌، دانشگاه تهران.
25- Andersen‌, Thomas ‌(2008)‌ “E-Government as an anti-corruption strategy”. Information Economics and Policy.
26- “ADB/OECD Anti-Corruption Initiative for Asia-Pacific” published  in March 2002، and available at:http://www.oecd.org/daf/ASIAcom/ActionPlan.htm
27- Barreto, Raul Anibal (1996)‌ “Institutional corruption‌ the public sector, and Economic development”. Unpublished Doctoral Dissertation.  University of Colorado.
28- Brown‌, steven F. (2005)‌ “Corruption and causality:A multi-country panel data model with implications for international corporate policy”. Unpublished Doctoral Dissertation,Touro University International.
29- Couper‌, Ernest‌ (2001) ”Corruption and Economic Growth:Theory and international evidence”. Unpublished Doctoral Dissertation. University of Illinois at Chicago.
30- Desta,Yemane (2004)‌ “Designing Anti-Corruption Strategies for Developing Countrie: A country study of Eritrea”. Unpublished Doctoral Dissertation‌، North Carolina State University.
31- Dorhoi, Monica (2005)‌ ”Anti-Corruption strategies and Fighting corruption in central and eastern Europe”, Unpublished Doctoral Dissertation.Michigan State University.
32- Groof ,Gjalt ‌(2007)‌ “Causes of Corruption” : Public Administration Quarerly . Vol,31. 39-47.
33- Heidenheimer، A. J., Johnston, M., And Le Vine, V. T. (Eds) (1989)‌‌ “Political Corruption”, A Handbook. New Brunswick، Nj: Transaction Publishers.
34- Johnston, Michael (1998) “Fighting Systemic Corruption” .Edited by Mark Robinson. London: Frank Cass& co Ltd.85-105
35- Kaufman,Daniel and Sahr J. Kpundeh (1999) “Curbing corruption : Toward a Model of Building of National Integrity” . Washington DC : Economic Development Institute 89-97.
36- Mauro, P. (1995)‌ “Corruption and Growth”، Quarterly Journal of  Economics. Lx (3)، 681-712.
37- Pellegrini‌, Lorenzo and Gerlagh‌، Reyer (2006)‌ ”Economics of Governance”.
38- Riley, Stephen‌ (1999)‌ “The political Economy of Anti-corruption”. The European Journal of Development Research 10 (June):129-159.
39- Rose-Ackerma, Susan ‌(1999)‌ “Corruption and Government:Causes ,Consequences and Reform” .Cambridge (UK): Cambridge University Press.
40- Rose – Ackerman، S‌. (1996)‌ “The Political Economy Of Corruption: Causes and Consequences”. Viewpoint (World Babnk)، No. 15.
41- Scott‌, James C. (1969)‌ “The Analysis of Corruption in Developing Nations.Comparative Studies in Society and History”, Cambridge University Press. Vol. 11، No. 3. 315-341.
42- Stapenhurst، F.; Langseth، P. (1997)‌ “The Role Of Public Administration In Fighting Corruption”, International Journal Of Public Sector Management، Vol . 10، No . 5.
43- Uzair Khan، Feisal (1999)‌ “Systemic corruption and Government Reform in the Third world، Lesson from the Pakistan Anti Experience”, Unpublished Doctoral Dissertation .University of Southern California.
44- “U4 Anti Corruption Forum” ‌(2000) available at http://www.u4.no
45- World Bank (‌2000)‌ “Anticorruption in Transition. A Contribution to the Policy Debate”, Washington، D.C.، pp. 74-78.
46- www.Tranparency.Org /index.html
47- Yadav‌,  Gopal (2005)‌ Corruption in Developing   Countries: Causes and Solutions.IPSA. University of South  Florida.