دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
ارزیابی سیاست؛ نابسامانی مفهومی؟
9
28
FA
راضیه
امامی میبدی
دکترای سیاستگذاری عمومی دانشگاه تهران
emamirazie@ut.ac.ir
10.22059/ppolicy.2015.57677
در این مقاله نشان خواهیم داد در ورای آشفتگی مفهومی مطالعات ارزیابی، جریان پیوسته و مرتبطی از دانش وجود دارد. این دانش، چندرشتهای بوده و همسو با تکامل مباحث معرفتشناسی و روششناسی در علوم اجتماعی رشد کرده و فراز و نشیبهای آن را پیموده است. تحولات معرفتشناسانه خود را در تعریف ارزیابی منعکس کرده و به ظهور مدلهای تازه منجر شدهاند. بدینسان ارزیابی قبل از آنکه بر مفهوم تخصصی مشخصی دلالت کند یک روش بوده و به مرور زمان برای انجام هر چه بهتر و پاسخ به نیازهای ذینفعان توسط پژوهشگرانی از رشتههای مختلف تکامل یافته است. اهمیت ثانویه بُعد مفهومی آن، موجب شده ادبیات ارزیابی بیش از هر چیز با قرائتهای متنوع از مفاهیم پایه مواجه باشد لذا انواع مفاهیمی که در ارزیابی مطرح میشوند در چارچوب مفهومی پژوهشگر معنا مییابند و قراردادی هستند.
ارزیابی سیاست,مدلهای ارزیابی,روشهای ارزیابی,ادبیات ارزیابی,مفاهیم ارزیابی
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57677.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57677_33893ded597ab3db36b57706545de698.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
تدوین مدل فرایندی سیاستگذاری در سازمانهای دولتی
29
53
FA
سحر
بابایی
دانشجوی دکتری مدیریت دولتی گرایش تصمیم گیری و خط مشی گذاری عمومی؛ دانشگاه علامه طباطبایی
sahar.babaei@atu.ac.ir
غلامرضا
توکلی
استادیار رشته مدیریت؛ دانشگاه صنعتی مالک اشتر
tavakoli145@gmail.com
10.22059/ppolicy.2015.57678
یکی از نقشهای اصلی سطح حاکمیتی در سازمانهای دولتی بزرگ همچون وزارتخانه ها، سیاستگذاری برای سازمانهای زیرمجموعه میباشد. متاسفانه در بسیاری از آنها به دلیل غفلت از برخی مراحل مهم سیاستگذاری، سیاستهای مناسبی تدوین نمیشود و موجب عدم دستیابی به اهداف میگردد. هدف این پژوهش ارائه مدلی فرایندی برای سیاستگذاری در سازمانهای دولتی در پرتو تحلیل محتوای کیفی میباشد. اصالت و ارزش این مقاله به این واقعیت است که مدلی که اکثر جنبههای سیاستگذاری را مدنظر قرار داده باشد تا بتوان با اتکا به آن از آسیبهای غفلت از مراحل مهم پیشگیری نمود وجود ندارد و در این پژوهش تلاش شده که این خلأ پوشش داده شود. برای این منظور به تحلیل محتوای مدلهای فرایندی سیاستگذاری در ادبیات و برگزاری 14 مصاحبه عمیق پرداخته شد. نتیجه نهایی این پژوهش به صورتی مدلی است که از چهار مرحله اصلی مسئلهیابی، تدوین سیاست، اجرای سیاست و ارزیابی پسین تشکیل شده و گامهای هر مرحله و ارتباطات آنها مشخص شده است.
سیاستگذاری,مدل فرایندی,سازمانهای دولتی
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57678.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57678_33d9cb5b60ee65c4bde2cbcfda4fc626.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
تحلیل مفهومی روابط جامعه سیاسی، سیاست و سیاستگذاری عمومی در عصر پهلوی دوم (1357-1342)
55
80
FA
علیرضا
حیدری
استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه فرهنگیان
10.22059/ppolicy.2015.57679
مفاهیم سیاسی از طریق ارتباطات معنایی بینابینی به یکدیگر پیوند خورده و در کلیت خود به نظامهای گفتمانی موجودیت و سامان میبخشند. سه مؤلفهی "جامعهی سیاسی"، "سیاست" و "سیاستگذاری عمومی"، همبستگیهای نظاممندی با یکدیگر دارند. پولیتی با بُعدی «نهادی» دربردارندهی بنیادهای سیاست و شکل حکومت بوده و بسترسازی اقدام کنشگران عرصهی قدرت را امکانپذیر میسازد. مؤلفهی سیاست، در قالبی «رویهای» و تلفیقی از روشهای سازش و منازعه، هستهی مرکزی فعالیتهای نظام سیاسی است. ماهیت «مسالهمحور» و جوهرهی هنجارآفرین سیاستگذاری عمومی، مقاصد سیاسی را صورتبندی و در دستور کار دولت قرار میدهد. نوشتار حاضر با به کارگیری روش تاریخی _ مقایسهای، پیوندهای مفهومی این سه مؤلفه را در عصر پهلوی دوم مورد واکاوی قرار میدهد.
جامعه سیاسی,سیاست,سیاستگذاری عمومی,پهلوی دوم
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57679.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57679_2445d47163b8220b3391ab48de0ad9ce.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
«بازی تمایز و تضاد»؛ رهیافتی نو برای فهم تاریخ ذهنیّت توسعه
81
97
FA
سجاد
ستاری
استادیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
10.22059/ppolicy.2015.57680
<span lang="FA">نویسنده تاریخ ذهنیّت توسعه را «تاریخ جستجوی یک وضعیّت زیستی ممکنِ بهتر برای انسان در جهان» تعریف نموده و برای آن سه خصلت «ازلیّت، نسبیّت و ناتمامیّت تاریخی» قائل است چراکه به زعم وی، جستجوی این وضعیّت نه آغازی صرفاً مدرن داشته، نه خاصّ انسان اروپایی بوده و نه اساساً پایان پذیر است. نویسنده در ادامه، تمثیل «بازی» را از کاربردهای مرسوم آن نظیر کاربست ویتگنشتاینی، گادامری و دریدایی جدا نموده و رهیافت «بازی تمایز و تضاد» را به مثابۀ ابزار تئوریک جدیدی برای فهم تاریخ ذهنیّت توسعه صورتبندی و بر ده پایه استوار کرده است. به زعم وی، تاریخ ذهنیت توسعه در هر جامعه، خاصّ آن جامعه و بیش از همه محصول بازیهای تمایز و تضادِ بزرگ رخداده در تاریخ حیات آن جامعه است. بازیهای تمایز و تضاد حادث در تاریخ یک جامعه، اکنونیّت <span class="Char">حیات ذهن و تجربۀ زیسته</span> انسان در آن جامعه را بَرساخته و امکانهای آیندۀ او در همان جامعه را بَر میسازند. </span>
تاریخ ذهنیّت توسعه,بازی تمایز و تضاد,ازلیّت و ناتمامیّت تاریخی,ایدۀ اعلای سرمشق,حیات ذهن و تجربۀ زیسته
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57680.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57680_d45ea4f120a7140dcd8fcadf36a231a9.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
رابطه بین دانش ضمنی و بومی سازی تکنولوژی در ایران
99
119
FA
فرشاد
مؤمنی
دانشیار دانشکده اقتصاد؛ دانشگاه علامه طباطبایی
farshad.momeni@gmail.com
صاحبه
مسعودی
کارشناس ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی؛دانشگاه علامه طباطبایی
s.masoudi92@yahoo.com
10.22059/ppolicy.2015.57681
مقولۀ "بومی سازی تکنولوژی" تنها با خرید سخت افزار آن شدنی نیست. از اینرو، اینکه چرا در گذر تاریخ برخی از کشورها توانسته اند موانع توسعه نیافتگی را پشتسر گذاشته و به پیشرفت برسند و کشورهای دیگر نظیر ایران در دور باطل توسعه نیافتگی گیر افتادهاند به عنوان مسأله ای مهم در جهت گسترش توانمندیها نیازمند بررسی است. در این مقاله با بهره گیری از الگوی نهادگرایی به ویژه نحوۀ نگاه این الگو به عملکرد اقتصادی در طول تاریخ و نظریۀ آن راجع به سازمان تولیدی به بررسی وضعیت بومی سازی تکنولوژی در ایران پرداختهایم. این مقاله مبتنی بر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد؛ برای توصیف از دادههای آماری منابع رسمی و برای تحلیل از دستگاه نظری نهادگرایی به منظور سنجش نقش دانش ضمنی و سرمایه های انسانی استفاده کردهایم. به منظور تبیین میزان موفقیت ایران در بومی سازی تکنولوژی سهم واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای (به عنوان نماینده واردات تکنولوژی) را با توجه به تغییرات ارزش افزوده بخش صنعت در طول برنامه های توسعه (1393-1368) مورد بررسی قرار دادهایم. یافته ها حاکی از عدم تحقق بومی سازی تکنولوژی در کشور است. برای تحقق توسعه، باید به تدریجی و انباشتی بودن ظرفیتهای سازمانی توجه و تمهیدات نهادی لازم راجع به انتقال تکنولوژی فراهم شود و اصلاحات نهادی، مقدم بر انتقال تکنولوژی باشد.
تکنولوژی,انتقال تکنولوژی,بومی سازی تکنولوژی,دانش ضمنی,ظرفیت سازمانی
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57681.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57681_6555a748bcdc3fae93dcd856b9f6905f.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
بررسی ساختار قدرت در شبکه سیاستگذاری و مدیریت آب در برنامه چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران
121
138
FA
حنانه
محمدی کنگرانی
دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان
kangarani@ut.ac.ir
سیما
رفسنجانی نژاد
کارشناس ارشد سیاستگذاری عمومی دانشگاه تهران
rafsanjani_sima@yahoo.com
10.22059/ppolicy.2015.57682
اسناد توسعه تدوین شده در کشور نشان میدهد که اهداف برنامه ریزی شده در بخش آب، به شکل موفقی عملیاتی نشده اند. لذا این تحقیق در چارچوب "نظریه نهادگرایی جدید" تلاش کرده تا با بررسی ساختار قدرت در شبکه تکالیف قانونی نهادهای رسمی مرتبط با مدیریت آب، این عدم موفقیتها را ریشه یابی کند. ترسیم شبکه تکالیف قانونی نهادهای رسمی مرتبط با منابع آب در سطح ملی، به روش "تحلیل شبکهای" با نرم افزارهای UCINET و Netdraw و نیز تحلیل آنها با شاخصهای تعریفشده در نظریه شبکهای انجام شده است. نتایج نشان میدهند که توزیع قدرت میان نهادهای بخش آب به خوبی صورت نگرفته و ارتباط محکمی میان نهادهای تصمیمگیرنده و اجرایی در بخش آب وجود ندارد. همچنین نهادهای غیردولتی از جایگاه مناسبی در این اسناد برخوردار نیستند.
مدیریت آب,ساختار قدرت,تئوری نهادگرایی جدید,تحلیل شبکهای,سیاستگذاری عمومی
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57682.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57682_475455adf03d267391892ec97f93e010.pdf
دانشگاه تهران
سیاستگذاری عمومی
2538-5577
2538-5089
1
3
2015
08
23
تأملی در فلسفه سیاستگذاری عمومی
139
150
FA
جهانگیر
معینی علمداری
دانشیار گروه علوم سیاسی؛ دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
10.22059/ppolicy.2015.57683
بازسازی فلسفی سیاست گذاری عمومی و اهمیت تاکید بر زیست جهان و زندگی روزمره در تدوین سیاستها دو موضوع اصلی این مقاله را تشکیل میدهد. بنابر استدلال نویسنده، به دلایل متعدد سیاست گذاری عمومی نمیتواند از فلسفه فارغ باشد و براساس سه مولفه اصول، ارزش و دانش این موضوع را بررسی میکند. به علاوه، سیاست گذاری عمومی برای بازاندیشی در مبانی خود پیوسته به فلسفه مراجعه میکند. با توجه به این نکتهها میتوان از «فلسفه سیاست گذاری عمومی» به عنوان یکی از شاخههای سیاست گذاری عمومی نام برد. وظیفه این فلسفه ارائه پیشنهادهای عملی برای اصلاح و بهبود معرفتی – روشی سیاست گذاری عمومی و نقادی آن میباشد. در همین ارتباط در مقاله حاضر پیشنهادی در این زمینه مبنی بر ضرورت توجه ویژه به زیست جهان و زندگی روزمره در برنامه ریزیها و سیاست گذاریها ارائه شده است.
زیست جهان,فلسفه سیاست گذاری عمومی,بیناذهنیت,نظریه انتقادی,جهان مشترک اذهان,زندگی روزمره
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57683.html
https://jppolicy.ut.ac.ir/article_57683_6ac71406103af49296a09dbe39fb7f6c.pdf